Inflacija u BiH ubrzava, bankari i stanodavci prednjače u dizanju cijena

Inflacija u Bosni i Hercegovini (BiH) porasla je u oktobru ove godine i iznosi 0,9 odsto u odnosu na isti mjesec lani. Rast cijena proizvoda i usluga koje se koriste za ličnu potrošnju potpomognut je najviše rastom cijena u restoranima i hotelima. U Analitičkom timu Bloomberg Adrije ističu da inflaciju podstiče rast plata i proizvođačkih cijena.

Cijene u restoranima i hotelima više su za 6,7 odsto, dok su cijene alkoholnih pića i duvana rasle za 4,5 odsto.

Zdravstvo je skuplje za četiri odsto, ostala dobra i usluge za 3,9 odsto, hrana i bezalkoholni napici za 3,4 odsto, a rekreacija i kultura za tri odsto.

Ostale oblasti bilježe rast cijena manji od jednog procenta, dok je jeftinija odjeća i obuća za 7,9 odsto, a prevoz za 6,6 odsto, dok su stanovanje i režijski izdaci veći za 1,1 odsto, podaci su Agencije za statistiku BiH.

Gledajući pojedinačno proizvode i usluge, u godinu dana najviše su poskupjele finansijske usluge (+10,6 odsto) i najamnine (+10 odsto).

Analitičari: Proizvođači rast cijena prenose na krajnjeg potrošača

Marina Petrov Savić, viša analitičarka makroekonomije i tržišta kapitala u analitičkom timu Bloomberg Adrije, kaže da stopa inflacije od 0,9 odsto međugodišnje u oktobru nije značajno promijenjena u odnosu na prethodni mjesec.

"Pored rasta cijena u domenu usluga, koji je nastavljen, vidimo i povratak inflatornih pritisaka u segmenat hrane, gde su cijene samo u oktobru porasle 0,6 odsto (stopa mjesečnog rasta). To nas ne iznenađuje, budući da je za nama sušna sezona i da efekte na inflaciju hrane vidimo i u drugim zemljama u regionu", ističe Petrov Savić.

Faktori koji formiraju okruženje relevantno za inflaciju i dalje idu u prilog inflatornim pritiscima. Neto zarade su u septembru porasle skoro devet odsto u realnom iznosu, što se oslikalo i na rastuću maloprodaju koja je bila 2,8 odsto realno veća u septembru u odnosu na prethodnu godinu (maloprodaja po isključenju goriva).

"Međutim, ukoliko posmatramo malo duži trend maloprodaja je pod uticajem visoke baze is prethodne godine. Maloprodaja usporava svoj rast, budući da je u prethodnoj godini strmoglavo rasla – maloprodaja (bez trgovine gorivom) je u realnom iznosu u toku 2023. dodala čak 18,2 odsto međugodišnje", naglašava Patrov Savić.

Inflatorni pritisci su prisutni i sa strane proizvođača, pa je indeks cijena proizvođača za domaće tržište veći 10,5 odsto kod trajnih dobara za široku potrošnju, odnosno 4,4 odsto za netrajna dobra za široku potrošnju, u septembru u odnosu na prethodnu godinu.

"Vidimo da postoji potencijal da se taj dio rasta cijena prenese i na krajnjeg potrošača, što će podići stope inflacije", poručuju iz Analitičkog tima Bloomberg Adrije.

Marina Petrov Savić (Bloomberg Adria TV)

 

U narednim mjesecima analitičari vide blago ubrzanje stope inflacije, uslijed efekata niže baze, a u narednoj godini očekuju da stope inflacije budu u rasponu od 1-2 odsto, ako se nastavi ekonomski rast i rast tražnje.

Prisutni rizici po projektovanu putanju inflacije su spoljašnjeg karaktera i pod uticajem geopolitičkih dešavanja.

Podsjećamo, iako je inflacija u Federaciji Bosne i Hercegovine (FBiH) i Republici Srpskoj (RS) na prihvatljivim nivoima, primjetna su značajnija poskupljenja određenih proizvoda i usluga na godišnjem nivou.

U odnosu na oktobar prošle godine, u FBiH su najviše poskupjele finansijske usluge, dok su u RS najviše rasle cijene bezalkoholnih pića i šećera.

Trenutno nema komentara za vijest. Ostavite prvi komentar...

Ostavi komentar