Proizvodi i usluge, koji se koriste za ličnu potrošnju u Bosni i Hercegovini (BiH), u julu ove godine u prosjeku nisu poskupjeli u odnosu na jun. Na godišnjem nivou inflacija je blago porasla na 1,8 odsto, a rast cijena viši od 10 odsto bilježe usluge smještaja, najamnine i finansijske usluge.
Što se tiče poskupljenja u odnosu na juli prošle godine, najviše su rasle cijene u restoranima i hotelima, podstaknute rastom cijena usluga smještaja za 12,8 odsto.
U odjeljku Stanovanje i režije, cijene najamnina bilježe rast od 11,3 odsto.
Na poskupljenje alkoholnih pića i duvana uticao je rast cijena alkohola za 6,6 odsto, dok je rast cijena u odjeljku Ostala dobra i usluge podstaknut poskupljenjem finansijskih usluga za 10,3 odsto.
U zdravstvu je rast cijena posljedica poskupljena medicinskih proizvoda, pomagala i opreme.
Prosječni pad cijena u julu ove godine u odnosu na sedmi mjesec prošle godine je zabilježen u odjeljku Odjeća i obuća za 9,4 odsto.
Na mjesečnom nivou je preko jedan odsto jedino zabilježeno poskupljenje u odjeljku Prevoz, dok je pojeftinjenje od pet odsto bilo u odjeljku Odjeća i obuća.
Ekonomista i profesor Damir Bećirović rekao je za Bloomberg Adria TV da je rast cijena usluga u BiH uslijedio kako bi se kompenzovao rast cijene rada. "Rast cijena usluga je rezultat potražnje koja je i dalje snažna, a jedan od razloga je što postoji akumulirana štednja koja se još nije ispraznila, a drugi razlog je priliv dijaspore koja koristi brojne usluge", kaže Bećirović i dodaje da turistička sezona gura inflaciju i uvijek postoji sezonski rast cijena u određenim sektorima.
Inflacija u entitetima i EU
Kretanje cijena u BiH odraz je poskupljenja i pojeftinjenja u entitetima, Federaciji Bosne i Hercegovine (FBiH) i Republici Srpskoj (RS).
Potrošačke cijene u FBiH u julu 2024. godine u prosjeku su pale za 0,1 odsto u odnosu na prethodni mjesec, na šta je uticalo smanjenje cijena odjeće i obuće. S druge strane poskupjeli su prevoz, zdravstvo, alkohol, duvan, rekreacija... Cijene su na godišnjem nivou veće za 1,7 odsto.
Iako je godišnja inflacija u RS ispod dva odsto, usluge majstora i servisa za popravak kućanskih aparata bile su u julu ove godine za preko 50 odsto skuplje u odnosu na jul prošle godine. Cijene proizvoda i usluga koje se koriste za ličnu potrošnju u julu 2024. godine u odnosu na prethodni mjesec u prosjeku se nisu mijenjale, a na godišnjem nivou u prosjeku su bile više za 1,8 odsto.
Više:
Šta je u julu poskupjelo u FBiH: Prevoz, zdravstvo, alkohol...
Majstori i servisi za kućanske aparate digli cijene za preko 50 odsto
U julu je godišnja inflacija u eurozoni iznosila 2,6 odsto naspram 2,5 odsto u junu, podaci su Eurostata. U cijeloj Europskoj uniji (EU) ubrzala je na 2,8 odsto s 2,6 odsto.
Analiza Bloomberg Adrije
Iako je inflacija u Adria regionu usporila, usluge i dalje guraju rast cijena. Uprkos tome, kamate u regionu će ići naniže, kažu analitičari Bloomberg Adrije.
Smanjivanje eksternih inflacionih pritisaka doprinijelo je relativnoj stabilizaciji cijena u odnosu na prethodne godine. Svjetske cijene energije i hrane su pale, što pokazuje da uvozna strana inflacije slabi.
"S druge strane, pritisci koje donosi domaća tražnja ostaju snažni zbog rasta zarada i još uvijek visokih nivoa štednje", kažu analitičari. Bazna inflacija ostaje uporna zbog usluga, a upravo ovaj sektor vuče i ukupnu inflaciju u regionu.