Evropski uvoz tečnog prirodnog gasa (LNG) je prošle godine prvi put premašio uvoz prirodnog gasa cjevovodom, pokazuju podaci Instituta za energetiku.
Promjena ukazuje da kontinent ubrzano obnavlja svoju energetsku infrastrukturu dok prekida veze sa Rusijom nakon njene invazije na Ukrajinu. Preokret je još značajniji jer je globalna proizvodnja gasa u 2022. godini ostala relativno konstantna u poređenju sa godinom ranije, prema godišnjem statističkom pregledu svjetske energije EI.
Evropa je bila prvoklasno tržište, što je pomoglo da privuče više LNG-ja na svoje obale i popuni praznine nastale uslijed smanjenog snabdjevanja iz ruskih gasovoda. Promjena je dovela do rekordnih cijena i volatilnosti na tržištima gasa, kao i do uporne inflacije širom kontinenta, koja je smanjila industrijsku aktivnost usred ekonomskog usporavanja.
Rat u Ukrajini preokrenuo je "pretpostavke o snabdijevanju širom svijeta", rekao je Nick Wayth, izvršni direktor instituta sa sjedištem u Londonu. Promjene su "izazvale krizu cijena i duboke pritiske na troškove života u mnogim ekonomijama".
Tokom godine, evropske zemlje su brzo instalirale više terminala za uvoz superhlađenog goriva, a Njemačka se prvi put pridružila klubu uvoznika. Komunalna preduzeća u regionu potpisala su sporazume o uvođenju više LNG-ja sa proizvođačima kao što su SAD, a takođe je došlo do pomjeranja ka obnovljivim izvorima kao što su vjetar i solarna energija.
Prema statistikama, uvoz gasa iz evropskih gasovoda prošle godine iznosio je oko 151 milijardu kubnih metara, u poređenju sa 232 milijarde godinu dana ranije. Pad od 35 odsto na godišnjem nivou je u suprotnosti sa povećanjem uvoza LNG-ja na 170 milijardi kubnih metara u 2022. sa 108 milijardi godinu dana ranije.
Dok je apetit Evrope za LNG porastao, Azija je i dalje bila najveći uvoznik tog goriva. Od ukupne globalne trgovine gasom prošle godine, LNG je činio 56 odsto.
Udio Rusije u globalnom izvozu gasa gasovodima pao je na 29 odsto u 2022. sa oko 43 odsto u prosjeku u prethodnih 10 godina, navodi se u izvještaju.
Norveški gas iz gasovoda se računao kao unutrašnja trgovina unutar Evrope i isključen je iz broja uvoza.
- U pisanju teksta pomogla Elena Mazneva.