.webp){kind=icon}
Nakon blagog mjesečnog pada u decembru prošle godine, cijene proizvoda i usluge za ličnu potrošnju u Republici Srpskoj (RS) u januaru ove godine su rasle za 0,6 odsto što je doprinijelo da godišnja inflacija ostane na nivou od preko 13 odsto. Prosječna plata zaposlenih u RS nije mogla da "pokrije" mjesečno poskupljenje, ali je godišnju inflaciju nadmašila za tri odsto.
U odnosu na januar 2022. godine, ukupan indeks potrošačkih cijena u januaru ove godine u prosjeku je viši za 13,4 odsto. Istovremeno, prosječna neto plata nominalno je veća za 16,8 odsto, a realno za tri odsto, navode iz Republičkog zavoda za statistiku.
U godini dana najviše su rasle cijene hrane i to za 23,2 odsto, zatim usluge prevoza za 18,3 odsto. Lična njega bila je skuplja za 16,4 odsto u januaru ove u odnosu na januar prošle godine, a bezalkoholna pića za 14,9 odsto.
Najveći pad cijena na godišnjem nivou je kod obuće koja je jeftinija za 5,2 odsto u odnosu na lani te za telefonsku i telefaks opremu gdje su cijene niže za dva odsto.
Mjesečno kretanje cijena
Kada pogledamo cijene u januaru ove godine, u odnosu na decembar prošle godine, rast je zabilježen kod gotovo svih proizvoda i usluga.
Najviše su rasle cijene ostalih dobra i usluga i to za 1,6 odsto, dok su cijene hrane i bezalkoholnih pića više za 1,3 odsto. Rasle su i cijene rekreacije i kulture za 0,9 odsto, dok je namještaj i pokućstvo skuplje za 0,8 odsto.
Više cijene u januaru, u odnosu na decembar, bile su i u odjeljcima Akloholna pića i duvan i Obrazovanje (0,6 odsto), Stanovanje i Restorani i hoteli (0,4 odsto), Zdravstvo (0,1 odsto).
Cijene komunikacija ostale su nepromijenjene, dok je pad cijena na mjesečnom nivou zabilježen u sektorima Odjeća i obuća (3,4 odsto) i Prevoz (0,7 odsto).
Plata nije "pokrila" mjesečnu inflaciju
Prosječna neto plata isplaćena u januaru 2023. godine u Republici Srpskoj iznosila je 1.217 KM i nominalno je ostala na istom nivou, a realno je manja za 0,6 odsto u odnosu na prethodni mjesec. Istovremeno, kako je prethodno navedeno, za tri odsto je nadjačala godišnju inflaciju.
Najveće plate u januaru su imali zaposleni u sektoru informacije i komunikacije (1.651 KM) te u javnoj upravi, odbrani i obaveznom socijalnom osiguranju (1.552 KM).
Najmanje plate u prvom mjesecu ove godine isplaćene su u sektoru poslovanje nekretninama (909 KM) i u građevinarstvu (912 KM).
Podsjećamo, u ponedjeljak je objavljeno da je inflacija u Federaciji BiH (FBiH) u januaru 2023. godine iznosila 14,7 odsto na godišnjem nivou. Potrošačke cijene su u odnosu na decembar 2022. godine blago porasle, za 0,3 odsto.
Ukupan iznos inflacije za cijelu BiH biće poznat krajem ove sedmice.
Više: Ciljana inflacija više nije dva posto: Za BiH prihvatljivo i deset?
Stanovnici zemalja u regiji moraće još mjesecima budno pratiti cijene, debljinu vlastitog novčanika i stanje na bankovnim računima jer se inflacija, barem prema prognozama analitičkog tima Bloomberg Adrije, neće smiriti tako brzo.
Više: Analiza: Male šanse za brz pad inflacije u regiji
"Stopa opšte inflacije neće tako lako opasti, a temeljna inflacija će nastaviti stvarati pritisak barem tokom prvog polugodišta", upozoravaju analitičari u svojoj najnovijoj analizi koja se bavi nedavnim kretanjem cijena i prognozama za budućnost. Ističu da temeljna inflacija, ona u čiji izračun ne ulaze cijene hrane i energenata, s reakcijom kasni u odnosu na promjenu tržišnih varijabli. U prosjeku se tako može očekivati da će opšta inflacija ove godine biti "nešto niža" nego lani, ali ciljana stopa od oko dva odsto, kojoj inače teže centralne banke, neće biti dostignuta prije 2025. godine, navodi naš analitički tim.
