Nakon četiri mjeseca blagog pada i stagnacije cijene proizvoda i usluga koje se koriste za ličnu potrošnju u Republici Srpskoj u avgustu su zabilježile rast.
Mjerene indeksom potrošačkih cijena, u avgustu 2024. godine u odnosu na prethodni mjesec cijene su u prosjeku više za 0,3 odsto, dok su u odnosu na isti mjesec prethodne godine rasle za 1,1 odsto.
Najveći godišnji rast cijena zabilježen je u odjeljku restorana i hotela 5,8 odsto, usljed povećanja cijena usluga smještaja od 6,4 odsto, zatim u odjeljku alkoholnih pića i duvana 5,4 odsto, zbog viših cijena piva od 8,2 odsto.
O cijenama u hotelijerstvu i ugostiteljstvu za Bloomberg Adria TV govorila je Aida Terzić, vlasnica hotela Pino na Trebeviću.
Rasle su i cijene ostalih proizvoda i usluga (+3,5 odsto), na šta je uticao rast cijena usluga lične higijene (+9,9 odsto), dok je poskupljenje knjiga i udžbenika (+12,1 odsto) uticalo na rast u odjeljku rekreacije i kulture.
Poskupljenje medicinskih proizvoda, pribora i opreme uticalo je na rast cijena u zdravstvu, dok su šećer i konditorski proizvodi doveli do rasta cijena u odjeljku hrane i bezalkoholnih pića. Skuplje su i telefonske i telekomunikacijske usluge, obrazovanje.
Cijene u odjeljku namještaja i pokućstva i dalje guraju naviše usluge popravke aparata za domaćinstvo, koje su skuplje za čak 26,8 odsto, nakon godišnjeg rasta od 50 odsto u julu ove godine. Stanovanje je skuplje zbog viših cijena u grupi rente stanara od 15,3 odsto.
Niže cijene na godišnjem nivou, u avgustu 2024. godine, zabilježene su u odjeljku odjeće i obuće (-5,6 odsto), zbog sezonskih sniženja konfekcije i obuće tokom godine. Jeftiniji je i prevoz (-2,2 odsto) usljed nižih cijena u grupi goriva i maziva od 4,3 odsto.
Realan rast plate na godišnjem nivou 8,5 odsto
Prosječna mjesečna neto plata u Republici Srpskoj isplaćena u avgustu 2024. godine iznosila je 1.411 KM i u odnosu na jul 2024. godine realno je manja za 0,7 odsto, dok je u odnosu na isti mjesec prethodne godine realno veća za 8,5 odsto.
Posmatrano po područjima, u avgustu 2024. godine najviša prosječna neto plata isplaćena je u području Finansijske djelatnosti i djelatnosti osiguranja i iznosila je 1.830 KM, a najniža prosječna neto plata u avgustu 2024. godine isplaćena je u području građevinarstva (1.118 KM).
Na godišnjem nivou, sva područja zabilježila su nominalni rast neto plate, od čega najviše u područjima stručne, naučne i tehničke djelatnosti 24,8 odsto, snabdijevanja vodom, kanalizacije, upravljanja otpadom i djelatnosti sanacije (remedijacije) životne sredine 19,4 odsto i trgovine na veliko i na malo, popravke motornih vozila i motocikala 19,1 odsto.
Inflacija u FBiH
Poskupljenje struje odrazilo se na ukupnu inflaciju u Federaciji Bosne i Hercegovine koja je u avgustu zabilježila rast od 0,8 odsto u odnosu na mjesec ranije, što je najveći mjesečni rast od avgusta prošle godine. Na godišnjem nivou inflacija je nastavila usporavati te je tako u avgustu iznosila 1,6 odsto.
Podatke o avgustovskim cijenama za cijelu Bosnu i Hercegovinu očekujemo ove sedmice, u srijedu. Podsjećamo, proizvodi i usluge koji se koriste za ličnu potrošnju u BiH u julu ove godine u prosjeku nisu poskupjeli u odnosu na jun. Na godišnjem nivou inflacija je blago porasla na 1,8 odsto, a rast cijena viši od 10 odsto bilježe usluge smještaja, najamnine i finansijske usluge.
Godišnja inflacija u eurozoni u avgustu iznosila je 2,2 odsto naspram 2,6 odsto iz jula ove godine.
Predviđanja analitičara
Analitički tim Bloomberg Adrije očekuje da stopa inflacije u Bosni i Hercegovini (BiH) ostane stabilna i u narednom periodu, u prosjeku 1,7 odsto u 2024. godini i 1,9 odsto u 2025. godini.
"Iako su eksterni pritisci niski, daljnji ekonomski rast podržaće rast tražnje i samim tim i niske, ali pozitivne stope inflacije", kaže Marina Petrov Savić, viša analitičarka makroekonomije i tržišta kapitala u analitičkom timu.
Iako je inflacija u Adria regionu usporila, usluge i dalje guraju rast cijena. Uprkos tome, kamate u regionu će ići naniže, kažu analitičari Bloomberg Adrije.