.webp){kind=icon}
Sektor kreativnih industrija u Srbiji je jedan od najmlađih, a najbrže rastućih sektora privrede koji doprinosi BDP-u oko 6,5 odsto i danas zapošljava 45 odsto visoko obrazovanih ljudi između 20 i 45 godina. U odnosu na 2016. godinu, ovaj sektor bilježi rast izvoza od više od 80 odsto. Međutim, to nisu samo izvozni već i kreativni proizvodi sa dodatom vrijednošću. Ana Ilić, viša savjetnica premijerke Srbije za kreativne industrije, potvrđuje da Srbija danas ulaže 130 puta više u produkciju audio-vizuelnih sadržaja nego 2010. godine.
Bloomberg Adria
"Država kroz filmski centar Srbije, kroz više od 20 konkursa godišnje ulaže u domaću filmsku produkciju, ali i kroz program podsticaja za snimanje audio-vizuelnog sadržaja u Srbiji koji je namijenjen i domaćim i stranim producentima i investitorima u audio-vizuelni sadržaj. Taj program besprekorno radi i on privlači kako domaće tako i strane investicije, jer se za sve što je uloženo i potrošeno u Srbiji vraća 30 odsto uloženog. To donosi zaista ogromnu prednost našoj državi u odnosu na druge države u regionu koje se takmiče u proizvodnji audio-vizuelnog sadržaja. Ali ono što je najvažnije je što se pokazalo da i vraća našoj privredi. Čak 4,5 evra se vraća na svaki evro koji država uloži kroz taj program a on je namijenjen kako filmovima, tako i TV serijama, čak i TV reklamama i onome što zovemo postprodukcija odnosno vizuelnim efektima", kaže Ilić.
Zajedničkim naporima države i industrije stvorena je filmska industrijska ponuda koja privlači globalne gigante iz Holivuda, Bolivuda i Evrope, uloženo je 200 miliona evra, a zaposlenost u sektoru porasla je za 39 odsto.
U narednoj godini poseban fokus biće stavljen na predstavljanje i međunarodnu promociju sadržaja kreiranog u Srbiji kao i privlačenje novih investicija i projekata.
Ilić navodi da smo mi daleko ispred zemalja u regionu "upravo zbog toga što konzistentno imamo jedan konstantan rast i privlačimo sve više stranih produkcija i koprodukcija sa učešćem naših produkcija. Promocija Srbije kao čvorišta za proizvodnju digitalnog ili audio-vizuelnog kontenta je ono čime ćemo se baviti 2024. i 2025. godine, zato što smo po broju proizvedenih filmova i TV serija daleko ispred zemalja u regionu. To je zato što smo napravili fantastičan sistem finansijske podrške koji besprekorno funkcioniše i koji zaista vraća svima ono što su uložili u veoma kratkom vremenskom periodu", kaže Ilić.
Bloomberg Adria
Gejming zarađuje više od filmske i muzičke industrije zajedno
U Srbiji je 15 najvećih gejming kompanija zajedno ostvarilo prihod od 150 miliona evra. Značajan dio prihoda potiče od međunarodnih tržišta, što pokazuje globalnu privlačnost srpskih proizvoda za igre.
Trenutno, sektor gejminga u Srbiji ima preko 2.500 zaposlenih u 140 kompanija. Žene čine trećinu ukupnog broja zaposlenih, ali i polovinu svih rukovodećih pozicija. Srpske igre su zabilježile izuzetan uspjeh u pogledu angažovanja korisnika, sa preuzimanjima i kupovinama koje su premašile 100 miliona u 2022. godini.
Ana Ilić navodi da gejming industrija prihoduje više nego filmska i muzička industrija zajedno na svjetskom nivou i da se podrška države gejming sektoru razlikuje u odnosu na kinematografiju, obzirom da su i potrebe ove industrije specifične. Primjera radi, u slučaju gejming industrije Vlada Srbije odgovorila je na rastuću potrebu industrije za stručnim i visoko obrazovanim kadrom.
"Gejming kompanijama nije potrebna finansijska pomoć, već pomoć u kreiranju i pripremanju kadrova. Oni najviše problema imaju da nađu dovoljno ljudi koji će zadovoljiti potrebe tržišta. U tom smislu je uvedeno obrazovanje za IT u osnovne i srednje škole, gdje se uče programski jezici i za gejming između ostalog. Sada sve više radimo na visokom obrazovanju", kaže Ilić.
Ko to tamo pjeva?
Po uzoru na razvoj kinematografije i gejming industrije i saradnju države i privatnog sektora od ove godine platforma Srbija stvara u fokus stavlja podršku razvoju muzičkog sektora u Srbiji.
Prvi korak je pokretanje istraživanja "Uticaj muzičke industrije na ekonomiju Srbije (2018-2023) i preporuke daljeg razvoja", čiji je naručilac nacionalna platforma Srbija stvara, a realizuje ga Ekonomski fakultet iz Beograda.
Cilj istraživanja je razumjevanje uticaja muzičke industrije na BDP i zaposlenost, strukturu industrije, nivo "izvoza", način dosadašnjeg rasta i druge indikatore performansi muzičke industrije i nosilaca ponude muzičke industrije Srbije.
Kroz zvanične informacije biće obrađeni podaci skoro 6.000 privrednih subjekata, 130 firmi/organizacija muzičke industrije (izdavači/izdavačke kuće, festivali, koncertni prostori, usluge prodaje karata, rental opreme i produkcija, muzički studiji, event agencije, prodavnice muzičke/studijske opreme, booking i menadzment muzičke agencije, institucije za edukaciju i muzičko obrazovanje, strukovna udruženja i asocijacije).
"Prvi put ćemo mapirati sve stejkholdere u industrijama i videti koliko oni doprinose našoj ekonomiji i našem izvozu. Vidimo ogroman potencijal u muzičkoj industriji kao izvoznom proizvodu kojim možemo da pozicioniramo Srbiju međunarodno", navodi Ilić.
Šta se mijenja na mapi kreativnih industrija i kako će Ložionica postati centar za stvaranje novih ideja? Pogledajte više u videu.
