.webp){kind=icon}
Saudijska Arabija će prolongirati smanjenje proizvodnje od milion barela dnevno i tokom avgusta - što je potez koji su tržišta očekivala. Rusija je najavila smanjenje izvoza, a Alžir planira manje rezove u proizvodnji.
Nakon posljednjeg poteza OPEC+, cijena evropskog Brenta porasla je na skoro 76 dolara, dok je američka nafta West Texas Intermediate skočila na oko 71 dolar po barelu, čime je uspjela da povrati dio gubitka od 1,2 odsto iz prethodne sesije.
Iako su tržišta očekivala rast cijena nafte početkom 2023. i na 100 dolara po barelu, cijene nafte su pale oko 12 odsto od početka godine, pa je barel West Texas Intermediate i Brenta tokom 2023. uglavnom tavorio oko cifre od 70 dolara. Smanjenja proizvodnje u decembru, aprilu i junu samo su privremeno pogurala cijene gore - a pad se nakon toga nastavljao.
"Jedno su očekivanja, drugo je realnost - tržišta su mrtva, nema neke velike tražnje. Industrijska proizvodnja u zemljama Evrope, a i ostatku svijeta, nigdje ne raste onoliko koliko se očekivalo da će porasti i stoga imamo cijene kakve jesu, koje su dobre za potrošače, ali ne za krajnje potrošače, već za zemlje koje uvoze i rafinerije. Marže u rafinerijama su dosta visoke, ali proizvođačima nafte je jasno da im ta cijena ne odgovara. Oni bi htjeli da vide više cijene", kaže za Bloomberg Adria Connect energetski ekspert i bivši ministar ekonomije Hrvatske Davor Štern.
Bloomberg
I dok su niže cijene dobra vijest za potrošače pritisnute inflacijom, za Rijad i njegove partnere one predstavljaju ozbiljnu prijetnju - Saudijskoj Arabiji je potrebna cijena iznad 80 dolara po barelu za stabilan budžet. Ukupna proizvodnja OPEC+ tokom proteklog mjeseca je ostala mahom nepromijenjena jer su smanjenja UAE i Irana nadoknađena blagim povećanjima proizvodnje u nekoliko članica, uključujući i Nigeriju i Libiju. U unutrašnjoj dinamici OPEC+, poseban klip u točkovima jeste i Rusija.
"Nemojmo zaboraviti da će uprkos svim najavama Rusija smanjivati proizvodnju, više niko nema kontrolu nad količinom nafte koja dolazi iz Rusije, odnosno svijet nema toliku kontrolu koliku je imao prije, jer se ruska nafta trguje na nove, različite načine, što je u potpunoj suprotnosti s onim što je bilo ranije i pojavljuju se čak i veće količine od očekivanih. Prema tome, tu je Saudijska Arabija u jednom položaju gdje bi ona teoretski mogla uticati na cijenu s obzirom na veličinu svoje proizvodnje, ali istovremeno postoje ostali faktori koji bi to mogli onemogućiti", kaže Štern.
Proizvodnja nafte je tokom juna bila stabilna. OPEC+ je proizvodio prosječno 28,57 miliona barela dnevno, što je skromni rast od 80.000 barela u odnosu na maj, pokazale su ankete Bloomberga. Jun je bio drugi mjesec tokom kojeg je na snazi bilo aprilsko smanjenje proizvodnje, sa ciljem da se cijene održe na višem ili bar postojećem nivou u svjetlu slabe globalne tražnje. Od početka jula stupa na snagu junsko smanjenje proizvodnje.
"Mislim da se tu neće dogoditi velike promjene, do dolaska neke eventualno jače hladnoće, dolaskom zime i kasne jeseni. Mislim da bi se cijena mogla kretati tu na ovom nivou, između 70 i 80 dolara po barelu", zaključio je Štern.
Opširnije o ovoj temi pogledajte u videu.
