Švajcarska kompanija ARCORE AG tvrdi da je istraživanjem na području opštine Lopare otkrila nalazište od najmanje dva miliona tona litijum-karbonata i da se ova sirovina može eksploatisati idućih 65 godina. Ispunjeni su uslovi da se podnese zahtjev za koncesiju, a cilj im je eksploatacija sirovina i buduća primjena na ekološki i društveno odgovoran način.
Preko svoje kćerke kompanije AR CORE ulaganja Banjaluka, Švajcarci su završili sva neophodna istraživanja mineralnih nalazišta u regiji Lopare i potvrđene su obimne rezerve litijum karbonata, magnezijuma, kalijuma i bora, naveli su iz te kompanije u saopštenju prije dva dana.
Navode i da je istraživanje mineralnih nalazišta urađeno u skladu s propisima i najvišim geološkim i ekološkim standardima koji važe za ovu vrstu istraživanja na lokalnom i međunarodnom nivou.
"Nalazište, koje je istraživano posljednjih četiri i po godine, sadrži značajne količine litijum karbonata, magnezijuma, kalijuma i bora - budućih sirovina koje su ključne u proizvodnji baterija za električnu mobilnost ili skladištenje energije, u medicini, farmaceutskoj industriji i mnogim drugim oblastima", navode u ARCORE AG.
ARCORE dio saopštenja (arcore-ch)
Dodaju da imaju firmu u Banjoj Luci i poslovnu jedinicu u Loparama, a da je švajcarska matična kompanija specijalizovana za razvoj utvrđenih mineralnih nalazišta u jugoistočnom dijelu Evrope. Projekat Lopare trenutno je u fokusu njihovih operacija.
Mathias Schmid, predsjednik odbora direktora ARCORE AG kaže da će svi rezultati istraživanja biti završeni u narednih nekoliko mjeseci, omogućavajući ekonomsku revitalizaciju Lopara i čitave regije.
"Želimo da istaknemo da su dosadašnji rezultati pokazali mogućnost ekološki opravdanog korišćenja mineralnih resursa s naglaskom na zelenom rudarstvu, smanjenom emisijom ugljendioksida i demografski povoljnim uticajem na zajednicu Lopare. Potrebni su nam lokalni ljudi, kojima takođe želimo da pružimo trajnu perspektivu u njihovom rodnom kraju", kaže Schmid.
Aleksandar Petrović, potpredsjednik ARCORE AG, dodaje da rezultati njihovog istraživanja i koncepti za kasnije operacije pokazuju da je ekološki i društveno odgovorno rudarenje moguće u Evropi.
"Ovo nije jedino obećanje koje smo dali za regiju Lopare. Nakon što bude odobrena rudarska koncesija, projekat bi trebalo da postane pouzdan faktor za prosperitet regije i da pomogne u obezbjeđivanju snabdijevanja ključnim sirovinama za evropsku industriju u narednim decenijama", ističe Petrović.
ARCORE navodi da je dozvolu za istraživanje mineralnih nalazišta u regiji Lopare dobio 2018. godine. Tri faze istraživanja su uslijedile između 2020. i 2022. godine, a mineralno nalazište je konačno naučno procijenjeno i potvrđeno 2022. godine. Ovaj proces nadgledala je firma CSA Global. Kao specijalizovana za rudarstvo, oni su dio ERM Grupe, konsultantske firme koja se fokusira isključivo na tehničku i održivu izvodljivost projekata ovog tipa.
"Ove godine stiglo je i Rješenje o potvrdi rezervi Ministarstva rudarstva i energetike Republike Srpske, koji takođe potvrđuje nalazišta za eksploataciju s oficijelne strane. Javnost će biti obaviještena o količini i tačnom sastavu mineralnih nalazišta čim analize budu završene u narednim mjesecima", poručuju iz kompanije ARCORE AG.
Bloomberg
Osim toga, dodaju, u istraživanju nalazišta i razvoju projekta učestvovalo je i mnogo drugih kompanija i institucija iz Evrope, SAD-a, Australije i regije Lopare. Evropske institucije kao što su European Raw Materials Alliance (ERMA), EIT Raw Materials i European Lithium Institute (eLi) prepoznaju važnost ovog projekta za cijeli kontinent i snažno ga podržavaju.
German Mineral Resources Agency - Njemačka agencija za mineralne resurse (DERA) takođe smatra da su svi evropski projekti za litijum relevantni kako bi se smanjila trenutna zavisnost od uvoza i omogućili planovi za proširenje lokalne industrije, dodaju.
"Tokom cijelog projekta, grupa je blisko sarađivala s opštinom Lopare i Republikom Srpskom u okviru procesa propisanih zakonom. Na obje strane, cijeli proces je sproveden strogo u skladu sa zakonom. To je omogućilo nezavisno, pravno osigurano istraživanje prema najvišim geološkim i ekološkim standardima. ARCORE AG ovim putem potvrđuje pozitivan stav svih relevantnih institucija u Republici Srpskoj i njihovu punu podršku razvoju projekta Lopare", naglašavaju u ARCORE AG.
Saradnja s lokalnom zajednicom ili ipak ne?
Vladimir Rudić, direktor lokalne kompanije ARCORE ulaganja, kaže da projekat u Loparama donosi prosperitet regiji.
"Proizvodnja i povezane aktivnosti će direktno stvoriti do 1.000 lokalnih radnih mjesta i između 3.000 i 5.000 poslova posredno, ekonomski revitalizujući regiju. Željeli bismo da zahvalimo ljudima u Loparama na podršci tokom cijelog procesa i radujemo se što nismo doživjeli nikakve prigovore s njihove strane", navodi Rudić.
Međutim, u lokalnim medijima pojavile su se informacije da u opštini Lopare nemaju previše informacija o istraživanjima. Predsjednik Skupštine opštine Lopare Milenko Ristić za BN je rekao da nisu imali bilo kakav materijal da bi o tome raspravljali, kao i da se niko od stanovnika nije bunio.
Načelnik opštine Lopare Rado Savić kaže da se na području Lopara već 20 godina govori o istraživanju, pa i litijuma.
"Ovo je treća kompanija koja ovdje radi istraživanje, prije toga je bio Rio Tinto početkom 2000. godine, zatim jedna kanadska kompanija i sada ova. Već nekoliko godina oni tu rade na osnovu dozvole koju su dobili od nadležnog ministarstva", navodi Savić, prenosi BN.
Rado Savić (Print screen BN)
Snježana Jagodić Vujić iz Udruženja Eko put kaže da način rudarenja ne garantuje da neće doći do izlivanja zagađenja u prirodu, da neće zagaditi podzemne vode. "Apsolutno nemaju nijedan mehanizam kojim bi mogli da garantuju građanima da neće doći do toga" , izjavila je ona.
ARCORE: Zalažemo se za "odgovorno rudarenje"
Iz ARCORE podvlače da se izričito zalažu za koncept "odgovornog rudarenja" i održivo stvaranje vrijednosti za regiju Lopare, Republiku Srpsku, Bosnu i Hercegovinu i Evropu.
"Tokom cijelog dosadašnjeg projekta, ARCORE je bio u bliskom kontaktu s lokalnim i evropskim institucijama, ekološkim udruženjima i drugim nezavisnim partnerima. Razni nezavisni ekspertski izvještaji potvrđuju da je ekološki i društveno kompatibilno rudarenje moguće u skladu sa 17 ciljeva održivog razvoja UN-a, evropskim standardima (ISO 9001, IS0 14000, OHSAS 18000) i zvaničnim zahtjevima Republike Srpske", ističu.
Jürgen Schlichting, član savjetodavnog odbora ARCORE AG, kaže da projekat Lopare predstavlja značajan korak ne samo ka obezbjeđivanju važnih evropskih sirovina, već i kao dokaz posvećenosti ARCORE ekološki i društveno odgovornom rudarenju.
"Dok ulazimo u fazu proizvodnje, nastavićemo da sarađujemo s lokalnim i međunarodnim partnerima kako bismo osigurali održivu proizvodnju i pozicionirali ARCORE kao značajnog učesnika na globalnom tržištu robe".
Izjave evropskih institucija o projektu Lopare
Evropski savez za sirovine (ERMA): "ERMA trenutno procjenjuje projekat nakon početne pozitivne ocjene njegovog potencijala da obezbijedi evropskoj industriji litijum i bor. Projekti poput ovog mogu imati potencijal da snabdijevaju materijalom iz održivih izvora unutar Evrope i istovremeno doprinesu razvoju lokalne infrastrukture i ekonomije. Radujemo se da pomognemo našem članu ARCORE u razvoju projekta koji je u skladu sa Zakonom o ključnim sirovinama."
Andreas Bittner, izvršni direktor Evropskog instituta za litijum eLi: "Mi u eLi pratimo našeg člana ARCORE od 2021. godine i s velikim interesovanjem očekujemo daljnji razvoj rudnika Lopare."
.webp){kind=icon}
