Evropske berze završile su trgovanja u četvrtak mješovito, usred sve većih ekonomskih pritisaka koji se pojavljuju i na Zapadu i na Istoku.
Dok se kontinent bori s neizvjesnostima koje donosi energetska kriza izazvana sukobima u Ukrajini, s druge strane okeana, u Sjedinjenim Američkim Državama, ranije ove nedjelje objavljeni su podaci o inflaciji, koja nije usporila kako se očekivalo. To je, prema svemu sudeći, i dan ranije (u srijedu), bio razlog zbog čega su se vodeći berzanski indeksi u Evropi zacrvenjeli na kraju trgovanja. Podsjetimo, Evropska centralna banka prošle nedjelje je, prvi put od 1999. godine, podigla kamatne stope za 75 baznih poena, dok se odluka američkog Feda o stopama očekuje sljedeće nedjelje.
Londonski indeks FTSE 100 zabilježio je u četvrtak, uoči zaključenja trgovanja, rast od 0,21 odsto, frankfurtski DAX je pao za 0,37 odsto, dok je indeks berze u Parizu oslabio za 0,94 odsto. Madridska berza je bilježila najbolji rezultat, pa je indeks IBEX 35 pred kraj trgovanja ojačao 0,25 odsto. Vrijednost evropskih kompanija, izražena kroz indeks Stoxx 600, pala je za 0,59 odsto.
EURUSD:CUR
EUR-USD X-RATE
0,9996 USD
+0,0015 +0,15%
vrijednost na početku trgovanja
0,9981
posljednja zaključna vrijednost
0,9981
promjena od početka godine
-12,0756%
dnevni raspon
1,00 - 1,00
raspon u 52 nedjelje
0,99 - 1,18
Prinosi od njemačkih desetogodišnjih državnih obveznica u 17:45 ojačali su za dva bazna poena, na nivo od 1,753 odsto. Prinosi od britanskih takođe su zabilježili skok od dva bazna poena, na 3,157 odsto.
Evro je skočio za 0,14 odsto i trgovan je na nivou od 0,9995 dolara za jedan evro, dok je britanska funta oslabila za 0,51 odsto i držala nivo od 1,1482 dolara.
Energetsko pitanje stvara sve više tenzja
Vlade evropskih zemalja spremaju se za dodatna pogoršanja u vezi s energetskim pritiscima koji su zahvatili kontinent. Rusija je ove godine više puta smanjivala protok gasa u Evropu, kao odgovor na sankcije uvedene nakon izbijanja rata u Ukrajini.
"Realnost je da u Evropi nema dovoljno gasa", rekao je Ed Birkett, šef za energetiku i klimu u Onwardu, istraživačkom centru sa sjedištem u Londonu. "Ako se potražnja ne smanji, onda će preduzeća biti izbačena iz mreže, a u ekstremnom scenariju domaćinstva bi mogla biti isključena iz mreže."
Za Evropu će snabdijevanje strujom mnogo zavisiti od vremena u narednim mjesecima. Male promjene temperature mogu radikalno promijeniti potrebe za strujom. U Francuskoj pad od jednog stepena Celzijusa obično povećava potražnju za električnom energijom za oko 2.400 megavata, što je proizvodnja oko dva od njenih 56 nuklearnih reaktora.
Evropska komisija je u srijedu predložila uredbu kojom se vlade pozivaju da smanje ukupnu potrošnju električne energije za 10 odsto, kao i obavezno smanjenje od pet odsto tokom vršnih sati.
Cijena prirodnog gasa je u četvrtak dodatno skočila dok trgovci odmjeravaju da li će koraci koje preduzima Evropa da obuzda energetsku krizu biti dovoljni da spriječe racionalizaciju i nestanke struje tokom zime.