Evropska centralna banka (ECB) je nakon deset uzastopnih sastanaka na kojima je podizala kamatne stope riješila da napravi pauzu u tom ciklusu što je bilo i očekivano.
Nakon odluke ECB, kamatna stopa na depozite iznosiće četiri odsto, na glavne operacije refinansiranja 4,5 odsto, a na marginalne kreditne olakšice 4,75 odsto, piše u saopštenju centralne banke objavljenom u četvrtak. Ovi nivoi su isti kao što su bili nakon sastanka održanog sredinom septembra, i najviši su od osnivanja evrozone.
Ovakvu odluku očekivalo je svih 59 ekonomista koje je anketirao Bloomberg, a istu projekciju imali su i analitičari Bloomberg Adrije. Sama ECB je u septembru signalizirala da bi ove cijene zaduživanja mogle biti i vrhunac ciklusa podizanja.
Inflacija u evrozoni usporava - plava linija označava baznu, a bela ukupnu inflaciju / Bloomberg
"Djelovanje restriktivne monetarne politike uz pomoć raznih geopolitičkih problema vidljivo je na više strana. Ukupna i bazna inflacija konačno su usporile rast, sentiment u proizvodnim i uslužnom sektoru u slobodnom je padu, poslovne banke pooštrile su dodatno uslove kreditiranja, preduzeća i građani usporili su s novim zaduživanjima", rekli su analitičari Bloomberg Adrije prije objavljivanja rezultata.
"Savjet guvernera je odlučan da osigura vraćanje inflacije na dva odsto u dogledno vrijeme. Prema trenutnim projekcijama, Savjet guvernera smatra da bi ovi nivoi mogli da, ako ih zadržimo dovoljno dugo, pomognu da dođemo na taj cilj", piše u saopštenju, gdje se ponavlja da je inflacija i dalje previsoka, i da domaći cjenovni pritisci ostaju otporni.
PEPP i kvantitativno stezanje
Pažnja dobrog dijela ekonomske javnosti evrozone bila je usmjerena ka porukama o portfoliju obveznica koje je ECB prikupila prije i tokom pandemije, koje smo već spomenuli.
Analitičari su skrenuli pažnju da ECB ne reinvestira obveznice na dospjeću kao što su i najavili ranije, ali je porfolio još uvijek vrlo velik u odnosu na pretpandemijske nivoe. Jedan od programa koji se i dalje reinvestira i nije u skladu s politikom kamatne stope jeste program kupovanja državnih obveznica osmišljen tokom pandemije (pomenuti PEPP).
"Što se PEPP programa tiče, Savjet guvernera namerava da reinvestira prihode od dospjeća hartija najmanje do kraja 2024. godine. U svakom slučaju, smanjenje PEPP portfelja biće urađeno tako da to ne ometa sprovođenje monetarne politike", piše u saopštenju.
Preuranjeno rješavanje obveznica u okviru PEPP-a bi pojačalo monetarno stezanje i ubrzalo izlaz iz ere stimulusa. Međutim, takav potez bi možda bio kontroverzan jer bi tenzije na Bliskom istoku i više cijene nafte, kao i kriza u Italiji, mogle da zakomplikuju situaciju u evrozoni, piše Bloomberg.
- U pisanju teksta pomogli Jana Randow i Alexander Weber.
(Dopunjeno detaljima iz saopštenja.)
.webp){kind=icon}
