Ukupni depoziti stanovništva kod komercijalnih banaka u BiH na kraju septembra 2023. godine iznose 15,57 milijardi KM i veći su za 1,35 milijardi KM ili 9,5 odsto u odnosu na septembar 2022. godine.
Od ukupnih depozita kod komercijalnih banaka, depoziti stanovništva imaju daleko najveće učešće, 51 odsto, pa stoga predstavljaju važnu osnovu finansiranja i funkcionisanja banaka, navode u Centralnoj banci BiH (CBBiH).
"Depoziti stanovništva od februara 2023. godine bilježe konstantni rast, što je, nakon turbulentnog perioda od marta 2022. do januara 2023. godine, pouzdan znak povjerenja u bankarski sektor BiH", ističu u CBBiH.
Posmatrano po ročnosti, oročeni i štedni depoziti bilježe pad od 2,3 odsto, a depoziti po viđenju i transakcijski računi stanovništva bilježe rast od 15,3 odsto na godišnjem nivou, što upućuje na to da stanovništvo preferira likvidniji vid depozita, te da se s oprezom odlučuje za oročenu štednju.
"Za očekivati je da će doći do promjene u narednom periodu u korist oročenih i štednih depozita, jer je nekoliko banaka već polovinom godine pokrenulo akciju viših kamatnih stopa, i više od tri odsto na oročenu štednju, s posebnim pogodnostima poput isplate kamate unaprijed, fiksne kamatne stope, stimulativne kamatne stope itd.", kažu u Centralnoj banci.
Ako posmatramo depozite stanovništva po ročnoj strukturi, oročeni i štedni depoziti na kraju septembra 2023. godine iznose 4,59 milijardi KM ili 29,5 odsto ukupnih depozita stanovništva, od toga kratkoročni depoziti čine 377 miliona KM (8,2 odsto), a dugoročni 4,22 milijarde KM (91,8 odsto).
Transakcijski računi i depoziti po viđenju čine 10,98 milijardi KM ili 70,5 odsto ukupnih depozita stanovništva, od toga transakcijski računi učestvuju sa 6,89 milijardi KM ili 62,8 odsto, a depoziti po viđenju sa 4,08 milijardi KM ili 37,2 odsto.
U pogledu valutne strukture, na kraju septembra 2023. godine, ukupni depoziti stanovništva u domaćoj valuti iznose 8,38 milijardi KM, što čini 53,8 odsto učešća, depoziti u evrima i u KM s valutnom klauzulom vezanom za evro valutu iznose 6,49 milijardi KM ili 41,8 odsto, a depoziti u ostalim stranim valutama 688 miliona KM ili 4,4 odsto. Posmatrano na godišnjem nivou, depoziti stanovništva u KM na kraju septembra 2023. godine bilježe rast od 15 odsto, a depoziti u stranim valutama 3,6 odsto.
Gostujući u Bloomberg Adria Startu, Zdravko Zečević, izvršni direktor Društva za upravljanje Evropskim dobrovoljnim penzijskim fondom, kazao je da, kada se spomene štednja u BiH, uglavnom se koncentrišemo na prvu asocijaciju - štednju kroz depozite, odnosno bankarsku štednju.
"To je klasična, inerciona štednja. Pokazatelji upućuju na to da se veliki broj sugrađana odlučuje za ovu vrstu štednje. S pravom, jer više od 15 milijardi KM depozitne štednje stanovništva pokazuje da su banke zaslužile takvu vrstu povjerenja. Međutim, ne bi bilo loše da, prilikom donošenja svake odluke, razmotrimo više ulaznih parametara kako bismo odgovorili na pitanja koja su nam uvijek aktuelna, kao što je, naprimjer, trebamo li odgoditi potrošnju za budućnost", kaže Zečević.
Naglašava da štednja ne mora biti ograničena na klasične depozite. Postoje i druge mogućnosti za ulaganje i osiguravanje budućnosti.
"Štednja kroz depozite je dobra opcija za početak, ali postoji i širok spektar drugih mogućnosti za ulaganje", istakao je Zečević.
Štede i kompanije
Podsjećamo, kako je Bloomberg Adrija pisala, ukupni depoziti stanovništva i kompanija u Bosni i Hercegovini kontinuirano rastu, a na kraju jula premašili su 30 milijardi KM.
Najveći rast na mjesečnom nivou u julu je zabilježen kod privatnih kompanija za 4,2 odsto, a slijede depoziti stanovništva koji su porasli za 0,5 odsto i kod nefinansijskih preduzeća za 0,2 odsto. S druge strane, smanjeni su depoziti vladinih institucija za 0,3 odsto i ostalih sektora za 1,69 odsto.
Godišnja stopa rasta ukupnih depozita u julu 2023. godine iznosila je 7,5 odsto, što je u apsolutnom iznosu 2,11 milijardi KM.