.webp){kind=icon}
Iako je usporio, nastavljen je rast cijena osnovnih proizvoda i usluga za ličnu potrošnju u Republici Srpskoj u septembru ove godine kako na mjesečnom tako i na godišnjem nivou. Istovremeno, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, prosječna neto plata radnika u RS pala je na mjesečnom nivou za 1,5 odsto, dok je godišnju inflaciju premašila za svega 1,6 odsto.
Rast cijena električne energije i drugih energenta za 27,1 odsto
Cijene su, mjerene indeksom potrošačkih cijena, u devetom mjesecu u odnosu na osmi u prosjeku bile više za 0,8 odsto, dok su u odnosu na prije godinu više za 5,7 odsto.
Najveći godišnji rast cijena u septembru 2023. godine zabilježen je u oblasti stanovanja i to za 14,5 odsto, što je posljedica skuplje električne energije i drugih energenta (27,1 odsto).
Nakon stanovanja, najveći rast cijena, za 11,4 odsto, u odjeljku je ostalih proizvoda i usluga usljed poskupljenja proizvoda za ličnu higijenu za 13,6 odsto.
Skuplji je i namještaj i pokućstvo, za 7,3 odsto, te hrana i bezalkoholna pića, za 6,6 odsto. Rast cijena hrane uzrokovan je poskupljenjem povrća za 18,7 odsto i drugih prehrambenih proizvoda za 11,5 odsto.
Cijene su rasle i u drugim oblastima, dok su padale samo u odjeljku prevoza i to za 2,8 odsto, usljed smanjenja cijena goriva i maziva za 7,6 odsto. Jeftinija je i odjeća i obuća za šest odsto, usljed sezonskih sniženja.
Inflacija, praćena nedostatkom kupovne moći zbog niskih plata i penzija, i dalje je ključni problem za građane Republike Srpske, pokazalo je istraživanje javnog mnijenja koje je telefonski sprovela agencija Metrics u periodu od 18. do 24. septembra ove godine, na uzorku od 1.200 punoljetnih ispitanika na teritoriji RS.
Više: Šta misle stanovnici RS: Inflacija problem, Rusija prijatelj i opet bi birali isto
Gotovo trećina ispitanika vidi inflaciju kao najveći problem za život u Republici Srpskoj, dok 21 odsto njih navodi nivo plata i penzija kao vodeći problem.
Metrics
Prosječna neto plata u septembru 1.277 KM
Prosječna mjesečna neto plata u Republici Srpskoj isplaćena u septembru 2023. godine iznosila je 1.277 KM i realno je manja u odnosu na avgust za 1,5 odsto. Plata je malo premašila nivo godišnje inflacije, odnosno realno je veća za 1,6 odsto na godišnjem nivou.
Najviša prosječna neto plata isplaćena je u finansijskoj i djelatnosti osiguranja (1.730 KM), a najniža u području građevinarstva (971 KM).
U godinu dana plate su nominalno rasle u 18 od 19 područja, najviše u područjima umjetnosti, zabave i rekreacije (17,9 odsto), vađenja ruda i kamena (13,7 odsto) i djelatnosti pružanja smještaja, pripreme i posluživanja hrane, hotelijerstva i ugostiteljstva (11,8 odsto). Smanjenje je zabilježeno u području Poslovanja nekretninama (-0,2 odsto).
U FBiH inflacija 2,4 odsto
Podsjećamo, cijene u Federaciji BiH su u septembru 2023. godine bile u prosjeku 2,4 odsto više nego istog mjeseca 2022. godine. Na mjesečnom nivou potrošačke cijene u prosjeku su porasle za 0,4 odsto u odnosu na prethodni mjesec.
Više: Inflacija u FBiH se približava poželjnoj razini od 2 posto
Podatke o inflaciji u devetom mjesecu za cijelu Bosnu i Hercegovinu očekujemo ove sedmice, a podsjećamo da je u avgustu iznosila 4,7 odsto.
Više: Inflacija u BiH 4,7 odsto, novi rast cijena nakon devet mjeseci
Viša analitičarka makroekonomije i tržišta kapitala u analitičkom timu Bloomberg Adrije Marina Petrov Savić rekla je da je inflacija u BiH u avgustu na međugodišnjem nivou nešto ubrzala u odnosu na podatke iz jula, u najvećoj mjeri usljed ublaženog efekta pada cijena u oblasti transporta - što je u prethodnih nekoliko mjeseci znatno opredijelilo strmo usporenje inflacije.
"S druge strane, cijene hrane su i dalje glavni predvodnik inflacije i u avgustu su dodale 7,8 odsto, znatno iznad 4,7 odsto, koliko iznosi ukupna inflacija", rekla je Petrov.
Marina Petrov (Bloomberg Adria TV)
Rezultati ankete Centralne banke BiH sprovedene u septembru 2023. godine ukazuju na relativno ublažavanje kratkoročnih inflacijskih očekivanja za tekuću godinu. Očekivana agregirana inflacija za 2023. godinu iznosi 7,9 odsto, što je niže od očekivanja iskazanih u junu 2023. godine.
Rezultati ankete sugerišu da su očekivanja da će inflacija do kraja godine imati blagu tendenciju pada, s tim da je i dalje na mnogo višem nivou od višegodišnjeg prosjeka.
Inflacija u Evropskoj uniji je u septembru pala na 4,9 odsto s 5,9 odsto u avgustu, podaci su Eurostata. Mjerena indeksom potrošačkih cijena, godišnja stopa inflacije je ispod nivoa od pet odsto posljednji put bila u oktobru 2021. godine.
