.webp){kind=icon}
Dvije hidroelektrane u sistemu Elektroprivrede Republike Srpske (ERS) bilježe pad dobiti u periodu januar-septembar ove godine u odnosu na isti period lani, dok je jedino hidroelektrana (HE) na Vrbasu imala rast profita, što je uticalo i na značajniji rast vrijednosti njenih akcija na Banjalučkoj berzi.
Hidroelektrane na Drini
HE na Drini bilježe u prva tri kvartala ove godine rast poslovnih prihoda i to s prošlogodišnjih 28 miliona na ovogodišnjih 32,3 miliona KM usljed rasta prihoda od prodaje proizvoda i ostalih poslovnih prihoda.
Poslovni rashodi takođe su povećani i dostigli su 29,4 miliona KM na kraju septembra ove godine, a najveći rast zabilježen je na poziciji troškova plata, naknada i ostalih ličnih primanja i troškova poreza.
Poslovna dobit smanjena je u odnosu na uporedni period prošle godine, odnosno pala je sa 3,1 na 2,8 miliona KM.
Usljed finansijskih i ostalih prihoda i rashoda, dobit prije oporezivanja iznosila je 2,7 miliona KM u odnosu na tri miliona kolika je bila na kraju trećeg kvartala lani, pokazuje finansijski izvještaj za treći kvartal 2023. godine.
Kratkoročna potraživanja smanjena su sa 99,3 na 81,3 miliona KM. Dugoročne obaveze su na istom nivou i iznose 14,4 miliona KM, od čega se najveći dio odnosi na dugoročni kredit u inostranstvu, dok su kratkoročne obaveze i rezervisanja smanjeni sa 6,9 na 4,7 miliona KM.
Investirali su 2,3 miliona u kupovinu nekretnina, postrojenja i opreme u odnosu na 1,1 milion u tri kvartala prošle godine, što je uticalo i na stanje gotovine na kraju obračunskog perioda, koja je pala sa 1,3 miliona na svega 33.672 KM.
Neraspoređena dobit im iznosi 19,3 miliona i veća je za 2,7 miliona KM, prema kvartalnom izvještaju.
HE na Drini ove godine zapošljavaju u prosjeku 360 radnika, za 25 više nego u periodu januar-septembar prošle godine.
HE na Trebišnjici
Hidroelektrane na Trebišnjici, sa sjedištem u Trebinju, imale su u periodu januar-septembar ove godine poslovne prihode od 69,8 miliona, što je pad u odnosu na isti period lani (73,9 miliona KM), usljed pada prihoda od prodaje proizvoda.
Poslovni rashodi povećani su sa 41,9 na 45,1 milion KM zahvaljujući rastu troškova za plate, poreze, gorivo i energiju i troškova proizvodnih usluga.
Poslovna dobit je tako pala sa 31,9 na 24,6 miliona KM na kraju trećeg kvartala, a na dodatni pad uticali su i ostali rashodi pa je dobit prije oporezivanja bila 23,3 miliona KM, pokazuju podaci iz izvještaja na Banjalučkoj berzi.
Kratkoročna potraživanja su narasla na čak 43 miliona sa prošlogodišnjih 9,3 miliona, dok su dugoročna rezervisanja i obaveze rasle sa 56 na 74,8 miliona KM, a kratkoročne su smanjene sa 20,5 na 10,9 miliona KM.
Investirali su 40 miliona, a gotovina na kraju obračunskog perioda smanjena je sa 13,2 na 11,8 miliona KM.
Neraspoređeno imaju 104,6 miliona KM na kraju devetog mjeseca. I ovo preduzeće povećalo je broj zaposlenih s prosječnih 629 na 635 radnika.
HE na Trebišnjici imaju udio od 100 odsto u HE Dabar koja je u izgradnji.
"Kineski partneri uveliko rade na svim gradilištima HE Dabar, jednom od najsloženijih hidroenergetskih objekata na Balkanu u posljednjih 35 godina", rekao je prije nekoliko dana generalni direktor ERS Luka Petrović.
Riječ je o hidroenergetskom sistemu Gornji horizonti, gdje je HE Dabar, prema Petrovićevim riječima, formirana od brane Pošćenje koja pravi akumulaciju od 63 miliona kubika.
"Tu je i tunel od 12 kilometara i 150 metara, pristupni tunel Straževica da bi se uopšte mogao vaditi materijal i betonirati obloga i mašinska zgrada s opremom i tlačnom cijevi, kanal kroz Dabarsko polje, te proširenje postojećeg tunela koji spaja Dabarsko i Fatničko polje", rekao je Petrović.
HE na Vrbasu
Hidroelektranama na Vrbasu poslovni prihodi rasli su sa 16,9 na 20,7 miliona KM takođe usljed rasta prihoda od prodaje proizvoda, odnosno električne energije. Takođe, povećali su i rashod na 13,5 miliona zbog većih izdataka za plate i druge troškove u poslovanju.
Poslovna dobit skočila je s prošlogodišnjih 4,9 na ovogodišnjih 7,2 miliona KM te je prije oporezivanja iznosila 6,8 miliona KM.
Kratkoročna potraživanja su im povećana i iznose 43,3 miliona, a dugoročna rezervisanja i obaveze su na približno istom nivou i iznose 10,3 miliona KM, dok su kratkoročne smanjene sa 5,3 na 2,3 miliona KM.
Investirali su 1,3 miliona, a na kraju septembra raspolagali su gotovinom od 964 hiljade maraka, neznatno manje nego u istom periodu lani. Neraspoređena dobit je narasla sa 35,7 na 42,5 miliona KM.
Vrijednost akcija hidroelektrana
Akcijama HE na Vrbasu u ovoj godni je trgovano u ukupnom iznosu od 124.466 KM, a vrijednost im je porasla za 106,67 odsto. Minimalni kurs bio je 0,22 KM po akciji, a maksimalni 0,671 KM po akciji.
Rast vrijednosti akcija bilježe i HE na Drini i to od 12,76 odsto u ovoj godini, a prometovane su u iznosu od 30.918 KM. Minimalna cijena po kojoj su ove akcije trgovane bila je 0,24 KM po akciji, a maksimalna 0,327 KM.
Bloomberg
Akcije HE na Trebišnjici u ovoj godini su imale pad od 7,69 odsto, a prometovane su u iznosu od 98.432 KM od početka januara do 7. novembra ove godine. Minimalni kurs iznosio je 0,32 KM, a maksimalni 0,41 KM po akciji.
Neophodna brža izgradnja dalekovoda
U Republici Srpskoj postoji potreba za novim dalekovodima za prenos struje, što je u nadležnosti Elektroprenosa BiH, koji bi trebalo proaktivnije da pristupa investicijama jer se za realizaciju takvog projekta kod njih čeka najmanje od pet do osam godina, istakao je Petrović.
Prema njegovim riječima, trenutno zbog ogromnog broja priključaka i potrebe za energijom u određenom trenutku može doći do problema i prestanka rada nekih postrojenja, ako bi se, na primjer, priključilo 5.000 potrošača, a ne samo 500, kao što je bio slučaj prije 10 godina.
Elektroprivreda Republike Srpske
"Da bi se to riješilo, prije nekoliko godina inicirali smo izradu projektne dokumentacije kod Elektroprenosa BiH, jer je to njihova nadležnost, pošto distributivna mreža ne može da dovede dovoljno energije, kolika je potražnja", pojasnio je Petrović i dodao da to, međutim, već četvrtu godinu nije riješeno i da nema izgleda da će biti do 2026. godine.
On je za Srnu istakao da je to veoma važno zbog razvoja turizma na Jahorini, kao i da je evidentan problem s napajanjem Ljubinja strujom.
"Isto se dešava i u Milićima i Foči i zato ćemo nastojati da s Elektroprenosom BiH, Elektrodistribucijom Pale i Hidroelektranama na Bistrici trajno riješimo napajanje Jahorine, Foče i Ljubinja iz Trebinja, jer su to tri ključna problema", rekao je Petrović.
On je naglasio da ERS, ipak, dobro stoji kao kompanija, iako je pritisnut različitim problemima kojih je, kako kaže, bilo i ranije i biće ih u budućnosti, dodajući da će se ERS razvijati i da su pred ovim preduzećem svijetle decenije.
Analiza BBA: Energetske kompanije regiona uložile dvije milijarde evra u modernizaciju
Energetske kompanije u Adria regionu i danas uglavnom posluju na temeljima onoga što je izgrađeno prije više od pola vijeka, a ta zastarjela tehnologija sprečava ih da ostvare bolje finansijske rezultate. To se najbolje ogleda u velikim gubicima u proizvodnji i distribuciji električne energije, a situacija nije bolja ni kada je riječ o rafinerijama.
Menadžeri ovih kompanija toga postaju svjesni pa je samo prošle godine ukupan iznos koji su energetske kompanije iz regiona uložile u modernizaciju postojećih objekata ili u nove projekte iznosio čak dvije milijarde evra.
Ovo su neki od zaključaka najnovije analize analitičkog tima Bloomberg Adrije o energetskoj industriji, a kompletnu analizu možete pročitati OVDJE.
