.webp){kind=icon}
Energetska tenzija između Rusije i Zapada, koja je nastala zbog ukrajinskog rata, posljednjih nekoliko nedjelja eskalirala je time da su čak četiri evropske zemlje ostale bez ruskog gasa.
Zapad je uveo šesti paket sankcija Rusiji kao pritisak na ruskog predsjednika Vladimira Putina da obustavi rat u Ukrajini, a njegov odgovor na zapadne sankcije bio je da zemlje za isporuku gasa od 1. aprila moraju plaćati u ruskoj valuti.
Nekoliko zemlja je to odbilo da učini pa im je Gazprom "zavrnuo slavinu". Najprije je dotok gasa obustavljen Poljskoj i Bugarskoj, zatim Finskoj, a danas i Holandiji.
Holadniji obustavljanje ruskog gasa neće predstavljati toliki problem, s obzirom da ona zavisi od ruskog gasa samo 11 posto, dok bi najveće poteškoće mogla imati Finska koja 94 posto potrošnje zadovoljava iz tog izvora.
To pokazuju poslednji podaci Agencije Evropske unije za saradnju energetskih regulatora (ACER), rađeni 2019. i 2020. godine. Prema tim podacima, zemlje koje nemaju drugi izvor snabdjevanja i 100 posto zavise od ruskog gasa su Bosna i Hercegovina, Sjeverna Makedonija i Moldavija.
Od ovog ruskog energenta u velikoj mjeri zavise i dvije najveće evropske ekonomije – Njemačka sa 49 posto i Italija sa 46 posto. Visoko pozicionirana je i Letonija sa 93 posto, zatim Estonija sa 79 posto i Bugarska sa 77 posto.
Srbija od ruskog gasa zavisi 89 posto, dok ostalih 11 posto pokriva iz sopstvenih izvora.
Među zemljama koje ne uvoze ruski gas su Norveška, Velika Britanija, Ukrajina, Portugalija, Španija.
Prirodni gas je glavno gorivo za proizvodnju električne energije i grijanje u EU. Stopa uvozne zavisnosti gasa u EU je 2020. godine iznosila 83,6 posto sa uvozom od 400,6 milijardi kubnih metara, navodi se u izvještaju Eurostata.
Oslanjanje EU na ruski prirodni gas poraslo je tokom posljednje decenije i dostiglo 41,1 posto bruto raspoložive energije dobijene iz prirodnog gasa u 2020. godini, što ga čini gorivom sa najvećom izloženošću uvozu iz Rusije.
Drugi važni dobavljači su Norveška, Alžir, Katar, SAD, Ujedinjeno Kraljevstvo, Nigerija i Libija koji zajedno sa Rusijom čine 90 posto ukupnog uvoza prirodnog gasa u EU, piše u izveštaju Eurostata.
Potrošnja prirodnog gasa u EU ostala je uglavnom ista tokom posljednjih deset godina, dostigavši 399,6 milijardi kubnih metara u 2020. godini, ali je proizvodnja u EU pala na skoro trećinu na 55,7 milijardi kubnih metara.
