"I bogati plaču"- nije nova tema. Vidjeli smo je i u mnogim ranijim sagama o nasljeđivanju i bogatim dinastijama. Uzmimo Succession kao najskoriji primjer. Ali, kada je u pitanju porodica Guinness, priča se dodatno komplikuje istorijskim, političkim i vjerskim kontekstom 19. vijekovne Irske u kojoj je radnja serije "Kuća Ginisa" smještena.
Upravo to je podiglo prašinu u Irskoj. Iako britanski scenarista i reditelj Steven Knight, poznat po kultnoj seriji Peaky Blinders, i Ivana Lowell, koja je napisala originalni tretman za seriju, naglašavaju da je radnja Netflixove serije samo "inspirisana stvarnim događajima" kritika, mediji i javnost u Irskoj spočitavaju istorijske netačnosti, pogrešne akcente glumaca, pojednostavljen prikaz političkih i vjerskih tenzija, pa čak i neautentičnost kostima.
Točeno Guinness pivo je čest izbor u pubovima u Velikoj Britaniji. Slika je iz poznatog lanca Weatherspoons |Chris Ratcliffe/Bloomberg
Lowell je inače i članica porodice Guinness - ćerka je spisateljice Lady Caroline Blackwood i unuka Maureen, markize Dufferin i Ave, koja je bila jedna od poznatih "zlatnih Guinness devojaka" u Britaniji 1920-ih. The Irish Times je seriju okarakterisao kao "opasnu popularnu istoriju". No, publici se prvih osam epizoda dopalo - na Rotten Tomatoes ima 90 posto pozitivnih ocjena, a već je potvrđena i druga sezona. Serija samo ove nedelje ima 6,4 miliona pregleda i u top deset najgledanijih je programa u 66 zemalja. U Adria regionu je na trećem mjestu.
Oni koji uvijek žele više
Serija počinje sahranom Sir Benjamin Lee Guinnessa, 1868. godine, čovjeka koji je izgradio porodični biznis u ogromnu industriju. Tog dana Dublin je mjesto političkih tenzija: u St James’s Gate pivari protestanti i radnici simbolizuju duboke vjerske i društvene tenzije u Irskoj. Iako nemiri nisu istorijski zabilježeni, serija koristi taj trenutak da prikaže Fenijansku borbu za nezavisnu Irsku, proteste i sukobe između bogate protestantske elite i većinskog katoličkog stanovništva.
Poznati Temple Bar deo Dablina u kojem su pubovi | Depositphotos
Irska je tada bila dio Velike Britanije, William Gladstone je 1868. godine izabran za britanskog premijera i pokušavao je da smiri tenzije kroz reforme, uključujući ideju o samoupravi, čime je postavio temelje za kasnije političke promjene. Ali, tokom njegovog mandata ukinut je status državne crkve Irske, dodatno komplikujući vjerske tenzije.
U ekonomskom smislu, iako su prošle dvije decenije od Velike gladi, posljedice su se još osjećale. Masovna emigracija u SAD oslabila je ekonomiju, dok su oni koji su ostali bili izloženi visokim zakupima i lošim uslovima za poljoprivredu, dakle, za većinu siromaštvo je ostalo dominantna realnost.
Ako se uzme u obzir da je porodica Guiness bila dio protestantske elite, i da je dominirala irskom ekonomijom i politikom i čitav vek prije toga, snažan kontrast između bogate i moćne pivarske porodice i ostatka Irske je jasan.
Prva reklama za Guinness iz 1920 je glasila: "Guinness is Good for You“. Danas je zabranjeno reklamiranje alkoholnih pića na način koji implicira poboljšanje fizičkih sposobnosti ili ličnih kvaliteta | Depositphotos
Serija na prvi pogled deluje kao klasična priča o nasledstvu i pohlepi - oni koji imaju sve, ali uvek žele još. Ipak, nasleđe Guinness dinastije pokazuje da se bogatstvo ne meri samo u funtama, već i u tajnama koje porodica pokušava da sakrije.
Arthur (Anthony Boyle), "zadrti neženja", prikriveno homoseksualni uživalac londonskog hedonizma, sukobljava se s bratom Edwardom (Louis Partridge), racionalnim biznismenom opsjednutim širenjem carstva. Benjamin (Fionn O’Shea) pak nalazi utehu u prekomernom uživanju u proizvodu sopstvene pivare, dok je jedina istinski humana i inteligentna među njima, sestra Anne (Emily Fairn) potinsuta, jer je žena u svijetu kojim vladaju muškarci.
Više od grba - simbol moći i brenda koji traje 260 godina | Depositphotos
Ipak, ona je zaslužna za filantropsku stranu porodice Guinness. Tokom restauracije katedrale Svetog Patrika koju je finansirao njen otac, razvila je inicijative za pomoć siromašnima i bolesnima u zajednici.
Radnja obuhvata i ekspanziju pivarske imperije u SAD, koja je započela još 1817. godine, a tokom 1870-ih Arthur i Edward preuzimaju nadzor nad širenjem poslovanja preko Atlantika. Serija u tu priču uvodi i fiktivne likove, poput Byrona Hedgesa, kako bi dodatno dramatizovala događaje.
Istorijski gledano, sva djeca Benjamina Lee Guinnessa naslijedila su dio bogatstva, ali je serija vješto pojačala dramski sukob prikazujući kako su Arthur i Edward nosili teret i privilegiju Guinness nasljedstva.
Brend vrijedan deset milijardi dolara
Danas se Guinness i dalje 'krčka' tamo gdje je sve počelo - u St. James’s Gate pivari u Dablinu, mjestu koje je osnivač Arthur Guinness iznajmio još 1759. godine na 9.000 godina. Ipak, legendarni brend više nije u rukama porodice – već korporacije Diageo, jednog od najvećih svjetskih proizvođača alkoholnih pića.
St. James’s Gate pivara u Dablinu | Depositphotos
Ova kompanija u svom portfoliju ima Johnnie Walker, Smirnoff, Baileys, Tanqueray, Captain Morgan i niz drugih globalno poznatih brendova.
Samo u 2023. godini Guinness je doprnjeo povećanju neto prodaje kompanije za 10,7 odsto, a njegova vrijednost se procjenjuje na najmanje deset milijardi dolara.
Iako se ranije ove godine spekulisalo o eventualnoj prodaji Guinessa i 34 odsto udela u Moët Hennessy luksuznoj diviziji LVMH-a, Diageo je to demantovao. Kompanija nastavlja filantropsku misiju koju je porodica na čelu sa Anne Guinness započela i redovno doniraju lokalnim zajednicama u Dablinu. Samo ove godine izdvojili su milion eura za grantove za projekte u oblasti obrazovanja, razvoja zajednice i klimatskih promjena.
Porodica Guinness i danas na listi najbogatijih u Velikoj Britaniji
Iako porodica više nema izvršne uloge u kompaniji, članovi Guinness dinastije neki izvori navode da su i dalje akcionari, sa udjelom vrijednim oko 200 miliona funti (podatak iz 2017. godine). Arthur Edward Rory Guinness, četvrti grof od Iveagha, koji je naslijedio titulu 1992. godine, kada je imao samo 23 godine je trenutno na čelu porodice. Njegov sin, Arthur Guinness jr (22), nosi titulu vikonta od Elvedena i naslijediće očevu titulu i dio bogatstva.
Nova knjiga nasljednika dinastije Arthur Edward Rory Guinnessa | Depositphotos
Porodica Guinness se i dalje nalazi na listi najbogatijih u Velikoj Britaniji, sa procenjenim bogatstvom od oko 856 miliona funti.
Nasljednik porodice Guinness nije sklon čuvanju priča samo za sebe.
Nakon brojnih intervjua, nedavno je objavio i knjigu Guinness: A Family Succession – The True Story of the Struggle to Create the World's Largest Brewery, verovatno želeći da iskoristi aktuelnost serije.
Time dodatno potvrđuje da je pravi nasljednik dinastije, ali ne samo kroz bogatstvo i status, već i kroz u seriji prikazanu 'boljku' - pored svega što posjeduju, žele još više.
Globalni simbol piva i kulturni fenomen
Osnivač, Arthur Guinness, koji je pokrenuo pivaru u Dablinu u 18. vijeku, vrlo brzo je stekao reputaciju po tamnom pivu - stoutu. Do sredine 19. vijeka, Guinness je bio najveća pivara u Irskoj, a do početka 20. vijeka najveća pivara na svijetu.
Zanimljiv podatak je da prije 1939. godine, ako bi neki radnik u pivari želio da se oženi katolkinjom, očekivalo se da podnese ostavku. Ipak, pivo se prodavalo svima, bez vjerskih ograničenja.
Danas je Guinness najpopularnije točeno pivo u Ujedinjenom Kraljevstvu, sa oko 11 posto ukupne prodaja i ovo je druga zemlja po potrošnji, dok je treća po potrošnji Nigerija, a slijedi je SAD.
I u baru u Madridu se uživa u Guinessu | Paul Hanna/Bloomberg
Pivo se proizvodi i prodaje u Africi od 1827. godine - tri od pet pivara u vlasništvu Guinnessa širom sveta nalaze se u Africi.
Od 2007. godine Guinness je dostupan i u Indiji, a 2017. godine sklopljena je saradnja sa AB InBev za distribuciju u Kinu, jednom od najvećih tržišta alkohola na svijetu.
Još jedan globalni fenomen vezan za Guinness je Guinessova knjiga rekorda - ideja nastala kao marketinški trik kompanije na ideju tadašnjeg generalnog direktora, Sir Hugh Beavera, 1955. godine.
Guinness je prepoznatljiv i po svom amblemu - harfi irskog kralja Briana Borua, koji je u desetom vijeku uspio da okonča invaziju Vikinga i ujedini veći dio zemlje. Harfa je izabrana još 1862. godine kao simbol brenda.
Amblem Guinnessa | Depositphotos
Kada je Irska stekla nezavisnost 1922. godine, vlada je željela da koristi istu harfu kao nacionalni simbol. Međutim, pošto je Guinness već zaštitio znak 1867., država je odlučila da harfu okrene naopako.
Tokom vremena, taj obrnut dizajn se pojavljivao na poštanskim markama, kovanicama, pasošima, pečatima i zvaničnim dokumentima. Danas se harfa i dalje koristi u državnim institucijama i političkim partijama, a neretko kao dio logotipa i drugih irskih kompanija, kao što je, recimo, avio prevoznik Ryanir.
.webp){kind=icon}
