Opštine i gradovi u Republici Srpskoj susreću se s izazovima u finansiranju usljed pada prihoda od PDV-a za 17 miliona maraka u prva četiri mjeseca ove godine. Kao priliku da nadoknade izgubljeno vide pojačanu naplatu poreza na nepokretnosti, koja stagnira u posljednje dvije godine.
Sjednica Skupštine saveza opština i gradova održana je danas u Banjaluci, a gradonačelnike i načelnike su tri ministra iz Vlade Republike Srpske informisala o aktuelnom stanju po pitanju finansija, realizacije projekata i poboljšanja regulatornog okvira.
Ćosić: Ova godina za lokalne zajednice je izazovna u finansijskom smislu
Gradonačelnik Istočnog Sarajeva Ljubiša Ćosić kaže da je ova godina za lokalne zajednice izazovna u finansijskom smislu i da je pitanje kako određen manji priliv u budžet prevazići povećanjem naplate određenih prihoda.
"Imamo situaciju da od 2018. godine pa do danas prihodi od poreza na nepokretnosti idu gore samo dva miliona i to je mjesto gdje imamo prostora za poboljšanje, kao i prikupljanje poreza na dohodak. Zaposlenost raste, plate rastu i to znači da lokalnim zajednicama ovaj direktni porez pripada u većem iznosu i očekujemo da ćemo imati rast po tom osnovu", ističe Ćosić.
Dodaje da je na umanjenje priliva novca u lokalne budžete uticalo povećanje Budžeta institucija BiH i odgađanje naplate akciza na duvanske proizvode, kao i otplata dugova za kredite za određene projekte.
Vidović: Korigovaćemo se, tražiti alternativne prihode i praviti uštede
Ministarka finansija RS Zora Vidović ističe da je naplata poreza na dohodak daleko veća od plana i da će opštine po tom osnovu dobiti 10 miliona KM više u ovoj godini.
"Kada je riječ o porezu na nepokretnost, koji direktno pripada opštini, nažalost tu ne možemo biti srećni, jer ta naplata iz godine u godinu malo pada ili malo raste. To nije normalno, s obzirom na to da po svim opštinama i gradovima imamo mnogo novih nekretnina, te određene destinacije gdje su nekretnine jako poskupjele, kao što je Jahorina, tako da opštine moraju više povesti računa o naplati tog prihoda", poručila je Vidović.
Što se tiče PDV-a, ona kaže da su opštine za četiri mjeseca dobile 17 miliona manje, a ne 30, kako se spominje, ali i da je Budžet RS dobio 46,5 miliona manje nego što je planirano. Kao razlog toga navela je povećanje Budžeta BiH, promjenu Zakona o akcizama, tako da se na duvan sada ne plaćaju akcize odmah pri kupovini, nego nakon prijave.
"PDV će u ovoj godini rasti manje nego prošle godine jer je lani bila veća inflacija i visoke cijene, a kad pada inflacija i kada padaju cijene, pada i PDV. Procijenili smo da će ove godine RS dobiti oko 150 miliona KM manje od PDV-a, a opštine oko 30 miliona KM manje", navodi Vidović.
Dodaje da je ove godine veća i otplata međunarodnih kredita, ali da to nisu krediti za budžet, već od Svjetske banke, EIB-a, EBRD-a..., a koji su utrošeni za različite projekte. "To neće praviti problem, korigovaćemo se, tražiti alternativne prihode i praviti uštede", uvjerena je Vidović.
Đokić: Predstoje velike investicije u energetske objekte
Ministar energetike i rudarstva RS Petar Đokić dodaje da predstoje velike investicije u energetske objekte, te da RS ima zaključene ugovore o izgradnji i koncesijama u vrijednosti od 3,1 milijardu KM.
"To su projekti koji bi trebali da se završe u narednih pet godina, to je važno za veliki dio opština, usmjeravali smo projekte u Hercegovinu, koju je potrebno tako podržati, ali i u druge krajeve. Energetska efikasnost bi trebala biti u fokusu i kroz te projekte bićemo u prilici da obnovimo javne objekte i omogućimo racionalnu upotrebu energije u lokalnim zajednicama", kaže Đokić.
Ministarka uprave i lokalne samouprave RS Senka Jujić navodi da su lokalne zajednice strateški partner Vlade te da Ministarstvo vodi aktivnosti na utvrđivanju stepena razvijenosti opština i gradova, digitalizaciji, da pregovara sa sindikatima, ali i radi na strategiji razvoja lokalne samouprave do 2029. godine.