.webp){kind=icon}
Republika Srpska ima najveći nominalni rast prosječne plate u Evropi za period od novembra 2021. do novembra 2022. godine, i to za 17,6 odsto, a realni rast plata je ispratio rast inflacije u 2022. godini, navode u Uniji poslodavaca Republike Srpske, koja je danas donijela niz zaključaka o utvrđivanju najniže plate za 2023. godinu.
Oni su poručili da samo Mađarska i Bugarska imaju nominalni rast plata preko 15 odsto, a da zemlje u eurozoni bilježe manji rast plata - do pet odsto u posmatranom periodu.
"Njemačka bilježi nominalni pad plata od -1,5 odsto. Zemlje koje imaju manji rast plata imaju i manje stope inflacije", poručuju iz Unije.
Dodaju da značajno učešće u rastu prosječne plate u Republici Srpskoj imaju "vanprivredni" sektori.
Realni rast plata u RS u periodu od novembra 2021. do novembra 2022. iznosi 2,5 odsto, a rast najniže plate je znatno veći od rasta plata i rasta potrošačkih cijena u istom periodu, odnosno iznosi 25 odsto.
"Trenutni nivo učešća najniže neto plate u prosječnoj je na nivou ekonomija i zemalja regiona", kažu iz Unije.
Unija poslodavaca RS
Ključne preporuke koje daju su:
Ukoliko bi se primijenio iznos od 673 KM na postojeći iznos prosječne neto plate, učešće najniže u prosječnoj neto plati bi iznosilo 55,5 odsto, što bi nas svrstalo u zemlje koje imaju više učešće najniže u prosječnoj neto plati, uz zapažanje da Republika Srpska spada u red zemalja s najnižim nivoom BDP-a po stanovniku, dodaju.
Većina zemalja Zapadnog Balkana ima manje stope oporezivanja najniže plate nego Republika Srpska, čime se na adekvatan način štiti životni standard populacije koja zarađuje najnižu platu.
"Nijedna država okruženja, osim Republike Srpske, nema dodatke na najnižu platu u vidu: minulog rada, toplog obroka, prevoza i drugih davanja (Srbija - topli obrok u najnižoj plati). Ekonomska teorija i praksa ukazuju na to da visok nivo najniže plate potiče rast neformalne ekonomije, što bi u slučaju Republike Srpske značilo - PORESKU EVAZIJU, što bi bilo manifestovano u PADU PORESKE DISCIPLINE i PADU PPRESKIH PRIHODA", naglašavaju u Uniji.
Bloomberg
Zaključci
Zbog svega navedenog, Izvršni odbor Unije poslodavaca RS danas je donio zaključke u vezi s pregovorima o visini najniže plate u Republici Srpskoj za 2023. godinu, u kojima su istakli da procedura utvrđivanja visine najniže plate za tekuću godinu nije ispoštovana u smislu njenog utvrđivanja u Ekonomsko-socijalnom savjetu RS u posljednjem kvartalu prethodne godine.
Pozvali su Vladu RS da imenuje svoje predstavnike u navedeni Savjet, kako bi on mogao nastaviti rad i ispunjavati zakonima utvrđene obaveze.
"Unija poslodavaca poziva socijalne partnere da u zakonom predviđenoj proceduri utvrde iznos najniže plate za 2023. godinu. S obzirom na dugogodišnji loš pristup socijalnih partnera u vođenju dijaloga o visini najniže plate, Izvršni odbor još jednom naglašava značaj donošenja Pravilnika o utvrđivanju visine najniže plate u Republici Srpskoj, koji će utvrditi metodologiju izračuna najniže plate, te apeluje na Vladu Republike Srpske da pristupi izradi i usvajanju navedenog propisa", saopšteno je iz Unije.
S obzirom na to da Unija nije imala priliku iznijeti argumentaciju u zakonom utvrđenoj proceduri na sjednici Ekonomsko-socijalnog savjeta, uvažavajući i, kako navode, nezakonito povećanje najniže plate u maju 2022, Izvršni odbor smatra da se najniža plata u 2023. godini treba utvrditi u iznosu od 673 KM, odnosno da najniža plata za 2022. godini (590 KM) treba biti uvećana za procenat uvećanja prosječne plate u periodu od januara do novembra 2022, koji iznosi 14 odsto.
