Kupuj firme kad im drugi ne vide vrijednost i to radi na dugi rok, osnov je poslovne filozofije Warrena Buffetta, koji je bio najveći uzor Miodragu Kostiću, kako je sam isticao. Nastanak Kostićeve poslovne imperije MK Group vezuje se za šećer, odnosno kupovinu propalih šećerana 2002. godine, čime započinje razvoj u agraru, okosnici svoje korporacije. Na tom primjeru Kostić se očigledno vodio upravo Buffettovom parolom, a sasvim izvjesno i uspio.
MK Group je polovinom 2023. proslavio jubilarnih 40 godina. Grupa je do sada investirala više od 1,6 milijardi evra u poslovanje, a isto toliko je tada najavila i za novi investicioni ciklus do 2026. godine. Poslovanje cijele kompanije bazirano je na tri stuba - poljoprivredno-prehrambeni sektor, sektor turizma i nekretnina, kao i sektor energetike u oblasti obnovljivih izvora energije.
Prihod 192,4 miliona evra
Prihodi od redovnog poslovanja MK Group doo na konsolidovanom nivou, koji je obuhvatio sektor poljoprivrede u Srbiji i hotele na Kopaoniku, u 2023. godini iznosili su 22.608.435.000 dinara, odnosno oko 192,4 miliona evra. Pri tome generisan dobitak iz redovnog poslovanja iznosi 4.969.863.000 dinara ili oko 42,3 miliona evra.
Prema riječima analitičara Bloomberg Adrije, zlatna godina za MK Group bila je 2022, kada je poslovni dobitak bio skoro duplo veći, a iznosio je 8.324.182.000 dinara, odnosno oko 70,8 miliona evra, uz maržu od 27 odsto.
"Kapital kompanije je na kraju 2023. uvećan za preko šest milijardi dinara u odnosu na godinu ranije, pa je procijenjena vrijednost kapitala 39.235.566.000 dinara (333.919.710 evra). Šira slika je da je vrijednost ukupne imovine od 77.475.647.000 dinara (659.367.208 evra) u 2023."
Analitičari ističu da je iz perspektive zdravog poslovanja, odnosno mogućnosti generisanja novca iz poslovnih aktivnosti, MK Group na konsolidovanom nivou napravila značajan iskorak.
"Nakon odliva gotovine od 3.866.879.000 dinara (32,909,608 evra) iz 2022. imala je pozitivan skor u toj kategoriji od 2.266.664.000 dinara (19.290.757 evra). Konačno, to se reflektovalo tako da je MK imao 11.446.361.000 dinara (oko 97,4 miliona evra) gotovine na svom računu na kraju 2023, što je 4,5 puta više nego na kraju 2022."
Agrar - okosnica razvoja kompanije
Poljoprivredno-prehrambeni sektor predstavlja okosnicu poslovanja grupacije. MK ima 13.000 hektara zemlje koja donosi 25 odsto više prinosa od prosjeka u cijeloj Srbiji.
"Sam početak MK Groupa vezuje se za šećer i to je biznis kojeg bi se tek na kraju odrekli. Na osnovu šećerana Kostić je napravio jedan od najvećih poslovnih sistema u regionu. MK s brendom Sunoko iz tri proizvodne fabrike proizvodi 260.000 tona šećera", ističu analitičari Bloomberg Adrije.
Posljednja potkategorija, ali ne i najmanje važna, bazirana je na mesnoj industriji i orijentisana na čak 15 zemalja u izvozu.
"Carnex je 2022. godine prvi put premašio 100 miliona evra prihoda od prodaje sa značajnim rastom od 20,8 odsto godišnje. Da to nije izolovan slučaj, pokazuje primjer iz 2021. godine, kada je stopa rasta prihoda od prodaje bila 15,9 odsto. Carnex je jedan od rijetkih igrača na tržištu mesa koji ima i sopstveni uzgoj jer više od 80 odsto ukupne sirovine dolazi iz sopstvene proizvodnje. To pojačava poslovnu poziciju same kompanije jer ima cio lanac proizvodnje, od uzgoja do pravljenja finalnih prozvoda namijenjenih za konzumaciju", navode analitičari.
Zanimljivo je i da je 2020. u Inđiji otvoren Istraživačko-razvojni centar (IRC) Sunoko, kao prvi privatni inovacioni centar u oblasti agrara u Srbiji. Ovaj centar, u koji je uloženo više od milion evra, bavi se primijenjenim istraživanjima u tehnologiji proizvodnje šećerne repe.
Depositphotos
Kompanija Sunoko planira, kako se navodi na sajtu MK Groupa, i gradnju fabrike alkohola Sunal u Kovačici, koja će biti završena do kraja 2025. godine, a vrijedi oko 33 miliona evra. Očekuje se da će godišnje proizvoditi 30 miliona litara alkohola.
Akvizicijom vinarije Erdevik, MK Group je 2012. godine ušao i u oblast vinogradarstva i proizvodnje vina. Godišnja prodaja iznosi 400.000 litara vina, a vinogradi se prostiru na oko 60 hektara na obroncima Fruške gore.
Miodrag Kostić često je govorio o značaju agrara. "Hrana jeste srpska nafta i Srbija ima sposobne preduzetnike u poljoprivredi koji mogu godišnje da izvezu hrane za 25 milijardi evra", istakao je Kostić još 2011. godine za srpske medije.
Inače, Kostić je u oblasti agrara poslovao i u Ukrajini. Naime, na tom tržištu poslovali su pod imenom Agro invest Ukrajina od 2006. godine. Glavna djelatnost te kompanije bila je sadnja i skladištenje žitarica i uzgoj stoke. Kostić je 2017. prodao biznis u Ukrajini. Kernel holding dobio je tada odobrenje antimonopolskih vlasti Ukrajine za akviziciju akcija u kapitalu 10 firmi u toj zemlji, koje su bile u Kostićevom vlasništvu.
Kostićeva ulaganja u OIE
Pored agrara, MK Group dosta ulaže i u sektor energetike, odnosno obnovljive izvore energije. Analitičari Bloomberg Adrije očekuju da će to biti polje u kojem će MK jačati svoj uticaj u regionu.
"U prilog tome govori činjenica da je MK pionir na našim prostorima. Prvi korporativni PPA (ugovor o kupovini električne energije) u Srbiji zaključen je između MK Group i Alfi Renewables s jedne strane, koji su zajednički učestvovali u izgradnji vjetroelektrane Krivača, i švajcarskog proizvođača i trgovca električnom energijom Axpo s druge strane. MK Group ima jaku osnovu sa četiri postrojenja s totalnim kapacitetom od 200 MW i godišnjom proizvodnjom zelene električne energije od 500 gWh. Krajnji cilj je jedan GW do kraja 2026. Na taj način će osigurati vodeću poziciju u regionu jer će agresivno nastupiti u investicionim aktivnostima s obzirom na najavu ulaganja od 900 miliona evra", objašnjavaju analitičari.
Bloomberg
OIE kompanije Miodraga Kostića učestvovale su u izgradnji čak četiri vjetroparka u Srbiji. To su vjetroparkovi "Kula", "La Piccolina", "Košava" i "Krivača".
Prva tri vjetroparka MK Group izgradio je u saradnji s italijanskom kompanijom Fintel (posluju pod nazivom MK Fintel Wind), dok je "Krivača" izgrađena u saradnji sa slovenačkim fondom ALFI Renewables. Ukupna jačina ovih vjetroparkova je oko 190 megavata, a vrijednost investicija iznosila je oko 310 miliona evra.
MK Grupa i Fintel trenutno grade još dva vjetroparka - "Kulu 2" i "Košavu 2". Završetak ovih vjetroparkova planira se ove godine. Vrijednost "Kule 2" je 12 miliona evra, a "Košave 2" 80 miliona evra, navedeno je na sajtu MK Groupa.
Osim u vjetroparkove, Kostićeve kompanije ulažu i u solare. Trenutno MK Fintel Wind i kineska kompanija PowerChina grade agrosolarnu elektranu u Srbiji, a nalaziće se u Kuli. Vrijednost ove investicije iznosi više od 350 miliona evra i biće jačine čak 660 megavata. To će, kada se izgradi, biti najveća agrosolarna elektrana u Evropi.
Kostić i sa slovenačkim fondom AFLI Renewables širi saradnju u oblasti solara. Bloomberg Adria je u novembru prošle godine objavila vijest da slovenački fond ALFI Renewables zajedno s kiparskom kompanijom u Kostićevom vlasništvu kupuje dvije kompanije koje razvijaju projekat izgradnje dvije solarne elektrane u Aleksincu. Planirana snaga ovih solarnih elektrana je 8,5 megavata. To su kompanije Suntastik One i Suntastik Two.
U turizam investirali više od 500 miliona evra
MK Group je u turizam investirao više od 500 miliona evra, i to u 14 hotela u četiri države Adria regiona - Srbiji, Sloveniji, Hrvatskoj i Crnoj Gori. Tako na Jadranu kompanija ima 11 hotela - osam u Crnoj Gori, dva u Hrvatskoj i jedan u Sloveniji, i to na najatraktivnijim lokacijama.
Sve je počelo sa hotelom Grand Kopaonik, koji je prva Kostićeva investicija u turizam. Prije tačno 15 godina MK Group potpisao je s Agencijom za privatizaciju ugovor o prodaji turističkih objekata Internacionala CG na Kopaoniku, po cijeni od 23 miliona evra. Tako je Kostić postao vlasnik hotela Grand, hotela Sunčani vrhovi (Apartmani Konaci), restorana Zvrk i stambene jedinice na Kopaoniku.
Depositphotos Kopaonik, odakle je MK Group počeo da razvija djelatnost turizma
Nakon toga uložio je u objekat smješten na obroncima Fruške gore – MK lake resort, kao i u beogradski 88 rooms hotel i novosadski hotel Sheraton. Hotel 88 rooms prodao je 2019, a većinski vlasnik Sheratona u Novom Sadu sada je njegov sin Aleksandar.
Tržište Slovenije Kostić je otvorio 2015. godine, kada je za 25 miliona evra kupio prestižni Skiper Resort na slovenačkoj obali, u čijem je sastavu i hotel Kempinski Palace s pet zvjezdica. U januaru 2019. svojoj turističkoj imperiji MK Group je dodao i većinsko vlasništvo aerodroma (53 odsto) u Portorožu.
Na hrvatskom primorju vlasnici su hotela Kempinski Adriatic u Savudriji, u hrvatskom dijelu Istre. Ovaj hotel je dio portfolija MK Groupa od 2017. godine. Pored njega, u Savurdiji kompanija ima i Petram Resort & Residences, turističko-rezidencijalni kompleks na gotovo 85.000 m2, sa 55 vila i 197 apartmana. Zaštitni znak Petrama je najduži infinity rooftop bazen u Evropi, dug 105 metara, s kojeg pogled seže sve do Italije.
U Crnoj Gori grupacija je manjinski vlasnik dva prestižna hotelska kompleksa – Budvanske Rivijere i Svetog Stefana, u okviru kojih posluje osam hotela. Hotelska grupacija Budvanska Rivijera prostire se duž plaže od 12,5 km i predstavlja najveću turističku kompaniju u Crnoj Gori. Ovaj kompleks obuhvata šest hotela: Slovensku plažu, Aleksandar hotel, hotel Mogren, Castellastva hotel Petrovac, Palas hotel i Palas Lux Petrovac. Hoteli na Svetom Stefanu - Miločer i Sveti Stefan uživaju reputaciju najluksuznijeg ljetovališta crnogorskog primorja.
- Tekst je napisan uz pomoć Nemanje Đurđevića, analitičara BBA, i Ane Ristović, novinarke Bloomberg Adrije.
.webp){kind=icon}
