.webp){kind=icon}
Multilateralne kompenzacije i cesije (MLK) na Banjalučkoj berzi pokazale su se kao efikasan način za izmirenje obaveza i potraživanja među kompanijama, javnim preduzećima, lokalnim upravama i drugim pravnim licima.
Tokom prošle godine ukupno je kompenzovano 84,43 miliona maraka kroz ukupno šest multilateralnih kompenzacija na kojima je bio ukupno 2.481 učesnik ili u prosjeku njih 413 na svakoj MLK.
Vlada Republike Srpske odlučila je da i u ovoj godini bude šest multilateralnih kompenzacija i cesija, i to po jedna u februaru, aprilu, junu, avgustu, oktobru i decembru 2024. godine. Raspored s definisanim rokovima dostupan je na ovom linku.
Ministarstvo finansija Republike Srpske, u skladu s tim, prijaviće neosporene sistemski odobrene obaveze korisnika prihoda budžeta Republike, a koje su dospjele za plaćanje do početka navedenih mjeseci.
Takođe u sistem MLK biće prijavljene obaveze Republike prema Fondu zdravstvenog osiguranja RS, Javnom fondu za dječiju zaštitu RS i Zavodu za zapošljavanje RS i obaveze Republike prema jedinicama lokalne samouprave i ostalim korisnicima javnih prihoda, po osnovu raspodjele javnih prihoda koji mogu nastati multilateralnom kompenzacijom.
Obaveze Republike ne mogu biti prenesene na drugog povjerioca cesijom ili prodajom potraživanja, definisala je Vlada. Takođe, obaveze mogu prijaviti jedinice lokalne samouprave, odnosno gradovi i opštine, kao i fondovi.
Podsjećamo, Jedinstveni sistem za multilateralne kompenzacije i cesije u Republici Srpskoj u upotrebi je od oktobra 2015. godine putem Banjalučke berze koja je obučila sve učesnike, posrednike i banke za korištenje sistema te razvila tehnologije da svi što lakše mogu da prijave obaveze, ali i iskoriste mogućnosti sistema da naplate potraživanja.
Od početka do sada, odnosno od prve kompenzacije 2015. do posljednje u 2023. godini, ukupno je kompenzovano 1,18 milijardi KM obaveza i potraživanja, a prijavljeni dugovi su sa milijardu maraka smanjeni na 464 miliona KM.
Obavezu da učestvuju u multilateralnim kompenzacijama u RS-u imaju subjekti uključeni u budžetski sistem, sva privredna društva, banke, osiguravajuća društva, mikrokreditne organizacije, agencije, preduzetnici i sva druga pravna lica koja obavljaju poslovanje preko bankovnih računa.
Zakon ne može obavezati poslovne subjekte iz Federacije BiH da učestvuju, ali oni već godinama učestvuju na sistemu na dobrovoljnoj osnovi, jer veliki broj njih posluje s poslovnim subjektima iz RS-a.
"Sistem im se pokazao kao odlično rješenje za plaćanje prema učesnicima u RS-u, ali i naplatu potraživanja od učesnika iz RS-a", istakao je ranije za Bloomberg Adriju direktor Banjalučke berze Milan Božić.
U Evropi postoje brojni primjeri klirinških sistema koji pomažu preduzećima da povećaju prodaju i naplate potraživanja.
