.webp){kind=icon}
Resorna entitetska ministarstva i zavodi za javno zdravstvo izdali su preporuke poslodavcima kako bi se spriječile štetne posljedice po zdravlje radnika uslijed vremenskih neprilika izazvanih visokim temperaturama u BiH.
U mjerama, između ostalog, Federalno ministarstvo preporučuje da radno vrijeme na nivou primarne zdravstvene zaštite i specijalističko-konsultativnih službi počinje u 7 sati ujutro, kao i da se prioritet kod ostvarivanja usluga zdravstvene zaštite pruži hroničnim bolesnicima, maloj djeci, trudnicama i osobama starijim od 65 godina.
Preporučeno je da roditelji koji dovode djecu na vakcinaciju protiv zaraznih bolesti to učine najkasnije do 10 sati ujutro.
Preporuka poslodavcima je da uposlenima koji obavljaju poslove na otvorenom prostoru početak radnog vremena pomjere na 6 sati ujutro, te da, ako tehnologija posla to ne dozvoljava, treba razmotriti mogućnost da poslovi u periodu od 11 do 18 sati budu prekinuti i nastavljeni poslije 18 sati.
Preporučeno je i da se radno vrijeme može skratiti srazmjerno štetnom utjecaju uslova rada na zdravlje i radnu sposobnost radnika.
Federalno ministarstvo je, među ostalim, preporučilo i da ustanove koje počinju raditi u 9 sati, početak radnog vremena pomjere na 8 sati.
U informaciji se navodi i da bi stanovništvo trebalo kontinuirano izvještavati o općim mjerama zaštite od visokih temperatura (izbjegavanje kretanja od 10 do 17 sati, nošenje široke svijetle odjeće, upotreba šešira i naočala, uzimanje dovoljnih količina tečnosti, konzumiranje voća i povrća, te da osobe koje putuju prave češće odmore i češće uzimaju manje količine tečnosti i sl.).
Izbjegavanje rada u najtoplijem dijelu dana
Također, stanovništvu se savjetuje boravak u rashlađenim i klimatiziranim prostorijama, ali da se pri tome vodi računa da razlika u temperaturi između prostorija i vanjskog prostora ne bude veća od pet stepeni Celzijevih.
Ministarstvo rada i boračko-invalidske zaštite RS također je istaklo da poslodavci zbog visokih temperatura svoje poslovanje prilagode temperaturama kako bi zaštitili zdravlje svojih zaposlenih.
Ministarstvo poziva i apelira na sve poslodavce u Republici Srpskoj da radno vrijeme na otvorenom prilagode vremenskim uslovima i tako zaštite zdravlje svojih radnika.
Mjere koje se preporučuju su organizacija posla, što obuhvata preraspodjelu radnog vremena, rotacija poslova, izbjegavanje rada u najtoplijem dijelu dana od 11 do 16 sati, uvođenje dodatne radne snage kod ekstremnih uslova, osiguranje odgovarajuće rashlađene prostorije za odmor, nošenje lagane zaštitne odjeće i obuće.
Pravilo sjene: "Pazite na svoju sjenku - Bez sjene, tražite hlad!"
Institut zа јаvnо zdrаvstvо RS
Nesporno je da učestale vrućine utječu na zdravlje radnika, posebno onih koji rade na otvorenom i duže vrijeme su izloženi suncu zbog obaveza prema poslu, zbog čega dolazi do pada koncentracije u radu i mogućnosti povrjeđivanja radnika.
Međunarodni standard ISO 7243 definira uslove i kriterije izvođenja radova u uslovima visokih temperatura, a jedna od mjera je izbjegavanje rada u najtoplijem dijelu dana.
Stoga apeliraju na poslodavce da i oni primijene ovaj standard i izvrše preraspodjelu radnog vremena, te da se radnici ne nalaze na otvorenom u najtoplijem dijelu dana, uz napomenu da i za rad u zatvorenim prostorijama treba osigurati rashlađivanje prostorija kako bi se zaštitilo zdravlje radnika.
U skladu sa spomenutim standardom u zavisnosti od utvrđenog toplotnog indeksa koji je mjerodavan za uslove rada na otvorenom, u uslovima visokih temperatura predviđeni su načini izvođenja radova i mjere rada za date uslove, kao i preporuke za poslodavce i radnike vezano za prevenciju, koje će pomoći da se rizik od izloženosti visokim temperaturama na radnom mjestu svede na najmanju moguću mjeru.
Mjere lične zaštite
Prema preporukama Instituta zа јаvnо zdrаvstvо Rеpublikе Srpskе, neophodno je sprovoditi i mjere lične zaštite. Prije svega potrebno je rаshlаditi tiјеlо i piti dоvоljnо tеčnоsti, оrgаnizmu nајvišе priја i pоmаžе vоdа zа pićе.
Prеpоrukа је dа sе smаnji unоs kоfеinskih nаpitаkа i аlkоhоlnih pićа јеr djеluјu kао diurеtici, оdnоsnо uslоvljаvајu dоdаtni gubitаk vоdе. Оsоbаmа stаriјim оd 65 gоdinа sаvjеtuје sе dа čеstо piјu tеčnоst bеz оbzirа na to dа li su žеdnе, јеr оrgаnizаm stаrijih ljudi imа smаnjеnе rеzеrvе vоdе zbоg smаnjеnоg оsјеćаја žеđi.
Savjetuju da se jеde umјеrеnо, ishrаnа trеbа biti prilаgоđеnа vrеmеnskim uslоvimа. Оnа trеbа biti bаzirаnа nа unоsu dјеlimičnо оbrаđеnih žitаricа (rаzličitе pаhuljicе оd žitаricа, hljеb оd intеgrаlnih žitаricа, ciјеlоg zrnа) ili drugim prоizvоdimа оd intеgrаlnih žitаricа kојi su priprеmljеnih bеz dоdаnih šеćеrа i mаsti, dоlаzi u оbzir i bаrеni krоmpir ili оbаrеnа rižа.
Neophodno je uzimati dоstа pоvrćа i vоćа, ribе, biјеlоg mеsа pеrаdi i fеrmеntirаnih mliјеčnih prоizvоdа (јоgurtа, kisеlоg mliјеkа) ili kоmbinоvаti fеrmеntirаnе mliјеčnе prоizvоdе i pоvrćе i vоćе.
