Evropa se i dalje uveliko oslanja na Rusiju kada je uvoz dizela u pitanju, a preostalo joj je manje od deset nedjelja dok sankcije ne blokiraju ovu trgovinu. To je oštar podsjetnik na posao koji Evropa tek treba da uradi kako bi pronašla nove izvore.
Evropska unija i Velika Britanija primile su skoro polovinu svog uvoza dizel goriva iz Rusije u prva 24 dana ovog mjeseca, pokazuju podaci Vortexa koje je prikupio Bloomberg. Nivo oslanjanja naglo je skočio od oktobra, kada je ukupan uvoz u regionu porastao da bi se izborio sa štrajkovima koji su ugrozili francuski kapacitet za preradu nafte.
Sveukupno, tankeri su isporučivali u EU i UK u prosjeku 1,34 miliona barela dizel goriva dnevno od 1. do 24. novembra, prema podacima Vortexa. To je niže u odnosu na oktobar, ali i dalje više od prosjeka za prvih 10 mjeseci u godini.
Od 5. februara, sankcije EU će prekinuti uvoz dizela i drugih rafinisanih proizvoda iz Rusije sa mora. Zemlja je i dalje daleko najveći spoljni dobavljač Evropi, što znači da se kupci suočavaju sa oštrom krizom, osim ako ne mogu nabaviti više barela odnekud da popune prazninu.
EU i Velika Britanija su dobijale oko 600.000 barela dizel goriva dnevno u pošiljkama iz Rusije u periodu od 1. do 24. novembra, što je 45 odsto od ukupnog broja pristiglih. U oktobru su iz Rusije uzeli 34 odsto, a prosjek za prvih 10 mjeseci godine bio je 51 odsto.
Izvoz iz luke Primorsk na Baltičkom moru dramatično se oporavio prošlog mjeseca, a trebalo bi da poraste još više sljedećeg mjeseca.
Decembar je posljednji mjesec u kome će trgovcima ICE Gasoila, glavnog evropskog tržišta fjučersa na dizel, biti dozvoljeno da isporučuju fizičko rusko gorivo u skladišta u regionu ARA (Amsterdam-Roterdam-Antverpen) kroz ove ugovore.
Ostali uvoznici dizela iz Rusije su Francuska, Njemačka i Poljska.
Ruske zalihe
Dok je Evropa pod pritiskom da pronađe alternativne zalihe, Rusija takođe treba da identifikuje nove domove za svoj izvoz - u septembru je više od polovine otišlo u EU. Turska je takođe značajan kupac, uz Maroko i Tunis. Rusija takođe izvozi velike količine drugih naftnih derivata.
Nafta je proizvod koji se može koristiti ili za proizvodnju benzina, ili kao sirovina u petrohemijskoj industriji.
Lož ulje, u suštini ostatak od procesa rafinacije, ima višestruku potencijalnu upotrebu, uključujući za proizvodnju energije i kao gorivo za brodove.
Ukupne isporuke naftnih derivata iz Rusije ovog mjeseca su na putu da dostignu najveći nivo barela dnevno od februara, kada je počela invazija na Ukrajinu.
Ne izvozi se uvjiek svo gorivo proizvedeno u Rusiji iz ruskih luka, neka se mogu isporučiti preko drugih zemalja i nisu uključena u statistiku koja se koristi u ovom članku.
- U pisanju teksta pomogao Prejula Prem