Ukupni depoziti stanovništva kod komercijalnih banaka u BiH, na kraju septembra 2022. godine, iznose 14,22 milijarde KM i bilježe pad od 1,9 odsto na godišnjem nivou. Vrijednost štednje u domaćoj valuti prvi put je veća od depozita u stranoj valuti. Istovremeno pada interes za oročenu štednju te rastu transakcijski depoziti.
Iz Centralne banke BiH (CBBiH) ističu da je evidentan rast povjerenja u domaću valutu i oporavak štednje te da je nedavno došlo do bitne promjene koja se ogleda u tome da su ukupni depoziti u domaćoj valuti prevazišli ukupne depozite u stranim valutama.
"Depoziti u domaćoj valuti su dostigli iznos od 7,29 milijardi KM, što čini 51,3 odsto učešća, dok depoziti u evrima i u KM s valutnom klauzulom vezanom za evro iznose 6,26 milijardi KM ili 44 odsto. Štednja u ostalim stranim valutama je vrlo skromna i iznosi 674 miliona KM ili 4,7 odsto učešća", navode u CBBiH.
Više: Povećani depoziti, krediti i devizne rezerve BiH
Na godišnjoj osnovi, depoziti stanovništva na kraju septembra bilježe pad od 271,8 miliona KM ili 1,9 odsto, što je, dodaju, prvenstveno posljedica povlačenja depozita i neizvjesnosti zbog rata u Ukrajini u periodu od marta do maja. Nakon tog perioda došlo je do ponovnog rasta depozita.
"Uočava se promjena preferencije u pogledu likvidnosti, jer građani znatno povećavaju svoja držanja u depozitima koji su visoko likvidni i raspoloživi u kratkom roku, transakcijski depoziti rastu za 10,7 odsto, dok se kod oročenih i štednih depozita bilježi pad od 13,8 odsto", naglašavaju u CBBiH.
Posmatrano po ročnoj strukturi, oročeni i štedni depoziti na kraju septembra 2022. godine iznose 4,7 milijardi KM ili 33,1 odsto ukupnih depozita stanovništva, od toga kratkoročni depoziti čine 356 miliona KM (7,6 odsto), a dugoročni 4,35 milijardi KM (92,4 odsto).
Transakcijski računi i depoziti po viđenju iznose 9,52 milijarde KM i čine 66,9 odsto ukupnih depozita stanovništva, od toga transakcijski računi iznose 5,72 milijarde KM, a depoziti po viđenju 3,8 milijardi KM.
Centralna banka BiH i ove godine raznim aktivnostima promoviše važnost štednje i obilježava 31. oktobar - Svjetski dan štednje. Poručuju da edukativnim aktivnostima nastoje podići svijest mlađih o potrebi i značaju štednje.
Više: Krvotok bankarskog sistema: Kako se depoziti nose s aktualnim krizama
"Većina građana vjeruje da je štednja važna, ali manji broj je u mogućnosti da redovno odvaja novac na mjesečnom nivou, naročito danas kada inflacija smanjuje kupovnu moć. Stanovnici BiH štede novac kako bi stvorili rezerve za teže periode koji mogu doći, a jedan dio to čini kako bi finansirali veće kupovine ili odlaske na odmor", kažu u CBBiH.
Depoziti građana predstavljaju glavni izvor finansiranja za domaće banke i imaju daleko najveće učešće od 49,6 odsto u ukupnim depozitima kod komercijalnih banaka.