.webp){kind=icon}
Izvoz proizvoda i usluga u oblasti informaciono-komunikacionih tehnologija (IKT) u Srbiji nastavio je da raste u 2024, a tokom prvi šest mjeseci ostvario je dvocifren procentualni rast, pokazali su zvanični podaci.
U prvom polugodištu izvoz je uvećan za čak 18,84 odsto u odnosu na isti period prethodne, inače rekordne 2023, saopštilo je Ministarstvo informisanja i telekomunikacija u četvrtak. Time je, kako su poručili, nastavljen konstantan i stabilan rast.
Vrijednost izvoza srpskog IKT-a u periodu januar-jun iznosio je skoro dvije milijarde evra (1.943.000.000), dok je u istom razdoblju lani ta suma bila 1,63 milijardi evra.
"Od 2012. do 2023. godine prihod od izvoza ove privredne grane uvećan je 10 puta, dok se na osnovu postojećih projekcija očekuje da do kraja godine dostigne čak četiri milijarde evra", saopštilo je resorno ministarstvo. Dodali su da nastavljaju da sprovode "čitav niz aktivnosti sa ciljem daljnjeg ubrzanog razvoja oblasti IKT koja predstavlja jedan od najsnažnijih zamajaca cjelokupnog privrednog napretka Republike Srbije". Cilj im je da se tendencija rasta ove industrije nastavi istim intenzitetom i u narednom periodu.
Podsjetimo, u pretpandemijskoj 2019, Srbija je izvezla IKT usluga u vrijednosti od oko 1,42 milijarde evra, a sličan rezultat ostvaren je i godinu kasnije. Međutim, 2021. ta suma je skočila na 1,86 milijardi, potom 2022. godine na 2,7 milijardi, a lani je ostvareno čak 3,44 milijarde evra izvoza.
U prethodne tri godine skakao je i uvoz, ali znatno manje - i po stopi rasta i po ukupnom iznosu. Godine 2021. bio je 540 miliona evra, 2022. je iznosio 733, a 2023. godine 822 miliona evra.
Zvanična statistika raščlanjuje IKT na tri podoblasti: telekomunikacije, kompjuterske i informacijske usluge. Na performanse ove šire oblasti dominantno utiču kretanja u domenu kompjuterskih usluga - od prošlogodišnjih ukupnih 3,44 milijarde izvoza, čak 3,22 milijarde otpalo je upravo na izvoz kompjuterskih usluga, to jeste onoga što se kolokvijalno naziva IT uslugama.
Protekli period bio je više nego dinamičan za IT širom planete. Veći dio prošle godine obilježen je nastavkom krize koja je 2022. pogodila svjetski, pa posljedično i naš IT sektor. Kako je Bloomberg Adria već pisala, u trećem kvartalu 2023. već je bio vidan optimizam među pojedinim predstavnicima domaćeg IT-ja, koji su osjetili prve boljitke.
Iako su pojedini poznavaoci prilika tada naglašavali da je industrija i dalje nastavila opreznije da zapošljava, zvanična statistika je pokazala da IT prednjači u zapošljavanju. Naime, lani je, u odnosu na 2022, najviše porastao upravo broj zaposlenih programera. Skok je iznosio 23 odsto ili 12.107 osoba.
Depositphotos
Treba napomenuti da je ubrzanom razvoju industrije umnogome doprinio i priliv ruskih državljana u Srbiju, nakon izbijanja rata u Ukrajini u februaru 2022. godine. Zvaničnih podataka o tome koliko je Rusa zaposleno u IT-ju nema, ali ilustrativan može biti primjer gejming sektora, iako je to privredna grana koja zapošljava i ljude koji se ne bave IT-jem. Prema podacima Asocijacije industrije video-igara Srbije (engl. Serbian Games Association - SGA), Rusi, Bjelorusi i Ukrajinci duplirali su broj radnika u srpskom gejmingu prošle godine.
Posljednji (još nerevidirani) podaci Republičkog zavoda za statistiku pokazuju da je u drugom kvartalu 2024. IKT - jedna od najprofitabilnijih grana u zemlji - zapošljavao više od 111.000 ljudi, pri čemu više od polovine (oko 67.500) njih radi u oblasti računarskog programiranja, konsultantskih i s tim povezanih djelatnosti. Zvanična statistika (najnoviji podaci su za maj 2024) kaže da je prosječna neto plata programera u državi skoro 300.000 dinara (296.486), što ovu grupu zaposlenih čini rekorderima po tom parametru.
