Proizvodnja naoružanja i vojne opreme djelatnost je od strateškog interesa za Republiku Srpsku, definisano je Nacrtom zakona o proizvodnji naoružanja i vojne opreme u RS, koji je Vlada uputila na usvajanje u Narodnu skupštinu RS.
Ovim zakonom uređuju se proizvodnja naoružanja i vojne opreme kao djelatnost od strateškog interesa, uslovi za pribavljanje saglasnosti za proizvodnju naoružanja i vojne opreme, obaveze proizvođača, druga pitanja od značaja za proizvodnju naoružanja i vojne opreme, kao i nadzor nad primjenom ovog zakona.
"Cilj ovog zakona je unapređenje i razvoj u oblasti proizvodnje naoružanja i vojne opreme, kao i kontrola privrednih društava koja posluju u namjenskoj industriji", navode iz Vlade.
Nacrt zakona pred poslanicima na sjednici koja počinje 26. septembra.
Ko može da bude proizvođač
U Nacrtu se definiše da proizvodnja naoružanja i vojne opreme obuhvata dizajniranje novih sredstava i sistema naoružanja i vojne opreme, razvoj prototipa, projektovanje i konstruisanje, maloserijsku i serijsku proizvodnju, istraživanje, modernizaciju i razvoj naoružanja i tehnologije za proizvodnju…
Proizvođač može da bude akcionarsko društvo ili društvo s ograničenom odgovornošću sa sjedištem u Republici Srpskoj, koje je registrovano za obavljanje djelatnosti iz oblasti proizvodnje naoružanja i vojne opreme.
"Ulog stranog pravnog ili fizičkog lica u osnovnom kapitalu proizvođača može biti najviše do 49 odsto njegovog osnovnog kapitala. Izuzetno, Vlada Republike Srpske može donijeti odluku da procenat uloga stranog pravnog ili fizičkog lica bude viši", definisano je u Nacrtu.
Da bi određena kompanija proizvodila naoružanje i vojnu opremu, mora biti upisana u Registar proizvođača naoružanja i vojne opreme, imati dozvolu za proizvodnju i na kraju saglasnost Vlade.
Ministarstvo privrede i preduzetništva, prema Nacrtu, vodi postupak davanja saglasnosti za proizvodnju naoružanja i vojne opreme, priprema propise i strateške dokumente za ovu oblast, prati rad i sarađuje s privrednim društvima u oblasti namjenske industrije i nadzire ih.
Kazne
Nacrtom su propisane i novčane kazne od 15.000 KM do 75.000 KM ako privredno društvo otpočne poslovanje u oblasti proizvodnje naoružanja i vojne opreme bez dozvole za proizvodnju ili ako dostavi lažne dokaze o ispunjenosti uslova za pribavljanje saglasnosti. Ista kazna je i ako kompanija ne dozvoli ili ne omogući vršenje nadzora.
Za odgovorna lica kazne za navedene prekršaje su od 2.000 KM do 10.000 KM.
Takođe, kaznom od 4.000 KM do 20.000 KM kazniće se za prekršaj privredno društvo ako ne čuva naoružanje i vojnu opremu, ne obavijesti nadležne u slučaju nestanka, oštećenja ili neovlašćenog korišćenja naoružanja i vojne opreme, ne čuva tajne podatke u vezi s proizvodnjom… Za ove prekršaje odgovorna lica dobiće kazne od 1.000 KM do 5.000 KM.
Razlozi za donošenje zakona
U Vladi RS navode da je planom rada Ministarstva privrede i preduzetništva za 2023. godinu predviđena izrada Zakona o proizvodnji i transportu naoružanja i vojne opreme u Republici Srpskoj.
Međutim, transport naoružanja i vojne opreme već je uređen zakonom i podzakonskim aktima, te je izmijenjen naziv zakona.
"Osnovni razlozi za donošenje zakona u ovoj oblasti su stvaranje pretpostavki za unapređenje oblasti proizvodnje i prometa naoružanja i vojne opreme, potpunije definisanje pojmova koji pripadaju kategoriji naoružanja i vojne opreme, tačno propisivanje uslova za pribavljanje saglasnosti za proizvodnju naoružanja i vojne opreme, kao i razrada pitanja nadzora u proizvodnji naoružanja i vojne opreme", ističu u Vladi.
Dodaju da se jasno se propisuju prava i obaveze proizvođača naoružanja i vojne opreme, mjere bezbjednosti i zaštite u proizvodnji naoružanja i vojne opreme, usaglašenost sa standardima i tehničkim propisima.
"Razradom pitanja nadzora obezbjeđuje se širi obim ovlašćenja nadležnih organa u kontroli rada privrednih društava, a što doprinosi uspostavljanju stabilnog kontrolnog mehanizma privrednih društava u proizvodnji naoružanja i vojne opreme u Republici Srpskoj", naglašavaju u Vladi.