"Penzijski rezervni fond (PREF) Republike Srpske u budućnosti će dominantno investirati u državne hartije od vrijednosti (HOV) jer su, trenutno, najsigurnije, ali nećemo bježati od toga da znanja, koja smo sticali u proteklih 12 godina, testiramo u inostranstvu ulažući u akcije za koje mislimo da će nam donijeti profit", kaže za Bloomberg Adriju Saša Stevanović, koji je od danas, 1. januara 2024, zvanično na čelu PREF-a.
Stevanović na poziciji direktora PREF-a mijenja ekonomistu Miloša Grujića, koji je tim Fondom rukovodio oko 5,5 godina, dok je četiri godine bio član Nadzornog odbora PREF-a.
Stevanović je do sada obavljao funkciju izvršnog direktora PREF-a.
"U posljednjih 12 godina, koliko postoji PREF, uspjeli smo da očuvamo i uvećamo imovinu, ali i isplatimo oko 70 miliona maraka dividende", kaže Stevanović.
Planovi su mu da PREF, kao i do sada, investira u državne hartije od vrijednosti, ali dodaje da će ulagati i u inostranstvo.
"Na to smo, na određen način, i primorani, jer domaće tržište nije razvijeno i to predstavlja poseban problem koji u doglednoj budućnosti treba rješavati. Mi kao društvo imamo potencijal za mnogo bolje tržište hartija od vrijednosti i vjerujem da tu svi zajedno možemo napraviti iskorak", ističe Stevanović.
Poručuje da će se u PREF-u u narednom periodu potruditi da brže donose odluke, razvijaju određene nove proizvode na tržištu kapitala i na određen način modernizuju Fond koji je, za razliku od drugih fondova sličnog portfelja, ostvario zavidan rezultat.
"Mi smo mali Fond, kao neko kome je osnivač država, imamo dosta ograničenja, ali i u takvim okolnostima moramo se mijenjati. Sve što budemo radili, radićemo u dogovoru s našim osnivačem, Vladom i Upravom. Potencijal imamo, znanje takođe, iskustvo je na našoj strani, sada je samo stvar vizije i volje, koja timu koji predstavljam, siguran sam, ne nedostaje", naglašava Stevanović.
Podsjećamo, pored dva entitetska javna fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje, koji su nadležni za isplatu penzija, u Bosni i Hercegovini (BiH) djeluju još dva penzijska fonda, Penzijski rezervni fond (PREF) i Evropski dobrovoljni penzijski fond (EPF), koji su aktivni na tržištu kapitala i obezbjeđuju dobit i prinose za svoje osnivače i korisnike.
PREF je osnovan 2010. godine i do sada je svom osnivaču - Fondu penzijsko-invalidskog osiguranja (Fond PIO) Republike Srpske - isplatio ukupno 67,14 miliona maraka. To je samo dio od ukupne zarade koju je PREF ostvario, a koja za period 2011-2022. godine iznosi skoro 90 miliona KM neto (89,6 miliona KM).
Vrijednost imovine kojom upravlja PREF na kraju 2022. godine iznosila je 293,9 miliona maraka i uvećana je za 24,39 miliona KM ili za 9,05 odsto u odnosu na godinu ranije. Prihodi Fonda u 2022. godini su iznosili 14 miliona KM uz rast od 5,7 odsto, a ostvarena dobit iznosila je 6,16 miliona KM.
Ukupna neto imovina PREF-a na kraju prvog polugodišta 2023. godine iznosila je 282,8 miliona maraka, a u strukturi imovine fonda najveće učešće imale su akcije i obveznice. Imovina PREF-a na kraju trećeg kvartala 2023. godine je smanjena na 270,6 miliona KM, najvećim dijelom zbog smanjenja vrijednosti akcija Telekoma Srpske.
U odnosu na kraj 2022. godine, primjetna je manja vrijednost ulaganja u akcije i na kraju septembra 2023. godine ona iznosi 125,8 miliona KM, dok je na kraju 2022. godine bila 166,5 miliona KM, pokazuju izvještaji PREF-a.
U istom periodu povećan je iznos obveznica u portfelju PREF-a te na kraju septembra 2023. iznosi 104 miliona KM, što je za 24 odsto više nego na kraju 2022. godine.