Dok iz Federacije Bosne i Hercegovine tvrde da je javni dug znatno manji u poređenju s drugim bosanskohercegovačkim entitetom, iz Republike Srpske stižu drugačiji podaci.
Iz FBiH tvrde da je na kraju 2022. učešće javnog duga Federacije BiH u odnosu na ostvareni BDP iz 2021. godine iznosila 25,66 posto, a u odnosu na procijenjeni BDP za 2022. godinu oko 23,22 posto. To znači da je na kraju 2022. zaduženost FBiH po glavi stanovnika iznosila 2.986 KM
Pomoćnik federalne ministrice finansija za upravljanje dugom Samir Bakić istakao je da je zaduženost FBiH po glavi stanovnika skoro dvostruko manja u odnosu na zaduženost drugog entiteta.
''Učešće javnog duga Republike Srpske u odnosu na ostvareni BDP iznosi 43 posto. Što znači da zaduženost po glavi stanovnika u RS iznosi 5.633 KM'', kazao je Bakić za Fenu.
Inače, BDP u Federaciji je dvostruko veći od onog u drugom entitetu. Zvanični podaci govore da je BDP za 2021. godinu u FBiH iznosio 25,2 milijarde KM, a u RS 12,5 milijardi KM. Prema Bakićevim riječima, procjena je da je BDP za 2022. u FBiH iznosio 28,62 milijarde KM, a u RS 14,24 milijarde KM.
''U strukturi javnog duga BiH, učešće FBiH iznosi 50 posto, RS 49 posto, a preostalih jedan posto odnosi se na javni dug institucija BiH i Distrikta Brčko. Iako su na kraju 2022. godine FBiH i RS imali skoro identičan nominalni iznos javnog duga, zbog znatno većeg BDP-a u FBiH u odnosu na BDP u drugom entitetu, realna zaduženost FBiH je znatno manja u poređenju sa RS'', pojasnio je Bakić.
Na kraju četvrtog kvartala dug Federacije Bosne i Hercegovine iznosio je 6.093.120.345 KM i manji je od duga u proteklom kvartalu za 4,20 posto, odnosno 266.965.487 KM.
On je istakao i da u strukturi javnog duga Federacije BiH dominira vanjski dug koji je zbog dobre ročnosti i povoljnih kamatnih stopa najvećim dijelom ugovoren kod međunarodnih finansijskih institucija. To su Evropska investicijska banka, Međunarodna asocijacija za razvoj, Međunarodna banka za obnovu i razvoj, Evropska banka za obnovu i razvoj, te drugi multilateralni i bilateralni kreditori.
Kako kaže svi vanjski krediti FBiH su namijenjeni za kapitalne investicije u ključnim sektorima kao što su transport, odnosno putna infrastruktura, energija, vodoprivreda i odvodnja otpadnih voda, zaštita okoliša i poljoprivreda, te razvojni projekti kojima je cilj podrška zapošljavanju, malim i srednjim preduzećima, i slično.
Kada je u pitanju zaduživanje na domaćem tržištu, Bakić kaže da se Vlada FBiH isključivo zadužuje izdavanjem trezorskih zapisa i obveznica.
''Pri tome se posebno vodi računa o potencijalu domaćeg tržišta kapitala, riziku refinansiranja, izloženosti investitora prema Vladi FBiH, likvidnosti trezora i nizu drugih faktora koji se moraju uvažiti s ciljem optimizacije ukupnog portfolija javnog duga FBiH'', kazao je Bakić, te dodao: ''Gledajući rezultate dosadašnjih aukcija, RS se zadužuje po duplo većim kamatnim stopama u odnosu na FBiH''.
Reakcije iz RS
Navodi Bakića izazvali su oštre reakcije Ministarstva finansija RS iz kojeg su saopćili da je dug RS na kraju prošle godine iznosio 3,7 milijardi KM, to jest 32,95 odsto BDP-a, ''odnosno, dug je po glavi stanovnika iznosio 3.235 KM, a ne 5.633 KM''.
"Još jednom ističemo da RS nije prezadužena i da odgovorno upravlja svojim javnim finansijama. Ovu činjenicu potvrđuju i međunarodne agencije za kreditni rejting koje u svojim izvještajima ističu stabilne javne finansije kao prednost Republike Srpske, dok kao nedostatke navode složen i komplikovan politički sistem BiH", naglašavaju iz Ministarstva finansija.
U saopštenju je pojašnjeno da podaci o stanju duga koje iskazuje FBiH obuhvataju stanje duga FBiH, bez duga kantona, duga lokalnih zajednica, te fondova socijalne sigurnosti.
"Drugim riječima, iskazani dug FBiH nije sveobuhvatan", naglašava se u saopštenju.
Sa druge strane, dodaje se, podaci o stanju duga koje iskazuje Republika Srpska cjelovito prikazuju stanje duga - budžeta Republike Srpske, duga lokalnih zajednica, fondova socijalne sigurnosti, IRB i javnih preduzeća.
''Budžet u FBiH iskazuje se po gotovinskom, dok se u Republici Srpskoj iskazuje po obračunskom principu, zbog čega je u budžetu Republike Srpske prikazan i dio duga koji će biti plaćen u narednoj godini", ističe se u saopštenju.
Prema podacima Ministarstva finansija i trezora BiH, na kraju četvrog kvartala 2022. vanjski dug BiH iznosio je 9,8 milijardi KM i činio je oko 22 posto BDP-a.
Vanjski dug RS iznosio je 4,2 milijarde KM, a Federacije BiH 5,4 milijarde KM.
.webp){kind=icon}
