Centralna banka Bosne i Hercegovine (CBBiH) je u 2024. godini ostvarila rekordnu dobit zahvaljujući povoljnom investiranju. Za 11 mjeseci 2024. godine ostvarila je neto dobit u iznosu od 399,5 miliona KM, što je za 156.638.002 KM više nego u istom periodu prethodne godine i za 30,22 posto više od planiranog za taj period. Od ovog iznosa 60 posto ide u Budžet Bosne i Hercegovine (BiH), od čega i entiteti očekuju svoj dio.
Novac koji je zaradila CBBiH najviše je rezultat ulaganja sredstava komercijalnih banaka na strana tržišta, jer je razlika u kamatama deset puta veća nego što CBBiH plaća bankama za obavezne rezerve.
Kapital i rezerve za isti period iznose 1,43 milijarde KM, što je za 513.854.416 KM više u odnosu na isti period u 2023. godini. Iz CBBiH kažu da je navedeni iznos ostvarene neto dobiti, za spomenuti period, rezultat realiziranih prihoda i rashoda.
Naglasili su da se radi o privremenom podatku i još uvijek nije utvrđen tačan iznos neto dobiti za 2024. godinu.
Kao rezultat rasta dobiti, oni navode da su to jasne investicione odluke koje su stvorile dobre preduslove da CBBiH tokom cijele 2024. godine devizne rezerve može investirati po veoma povoljnim tržišnim uslovima, što je u konačnici i dovelo do ostvarivanja ovako značajnog rasta dobiti.
Naglašavaju da su u procesu upravljanja deviznim rezervama tokom 2024. godine kontinuirano razmatrane dostupne informacije s relevantnih tržišta novca i kapitala u eurozoni i svijetu, kao i dostupne prognoze koje bi mogle utjecati na investiranje deviznih rezervi u 2024. godini, ali i u narednom periodu.
"Analizirane su mogućnosti i modaliteti politike investiranja i upravljanja deviznim rezervama CBBiH i inicirane odgovarajuće promjene politike investiranja u cilju prilagođavanja aktuelnim i očekivanim tržišnim uslovima u eurozoni", kazali su nam.
Generalne rezerve Centralne banke BiH, što je zadržana dobit, koriste se za alokaciju godišnje neto dobiti ili eventualno za pokriće godišnjeg neto gubitka ako Centralna banka ostvari čisti gubitak, kako je propisano Zakonom o Centralnoj banci BiH.
Kada je riječ o raspodjeli sredstava iz dobiti, tačnije čistog profita CBBiH, ona se vrši također u skladu sa Zakonom o Centralnoj banci BiH, a prema članu 27. definirani su kriteriji raspodjele godišnje neto dobiti.
60 posto u budžete
Prvo se dio dobiti izdvaja na račun generalne rezerve Centralne banke kako bi se ispunio zakonski uslov da iznos početnog kapitala i generalne rezerve bude ekvivalentan iznosu od pet posto ukupnog iznosa monetarne pasive.
Nakon što se zadovolji kriterij da iznos početnog kapitala i generalne rezerve bude ekvivalentan iznosu od pet posto ukupnog iznosa monetarne pasive, preostali iznos dobiti se raspoređuje tako da se 60 posto dobiti uplaćuje na račun institucije zadužene za Budžet BiH, a 40 posto se raspoređuje u generalne rezerve Centralne banke BiH.
Prema trenutnom stanju monetarne pasive i trenutnoj vrijednosti koeficijenta za raspodjelu godišnje neto dobiti, iz CBBiH su nam kazali da se u ovom trenutku može zaključiti da će oni do zatvaranja poslovne godine biti ostvareni u iznosima koji, prema članu 27. Zakona o Centralnoj banci BiH, omogućavaju transfer dijela neto dobiti na račun institucije zadužene za Budžet BiH.
Konvertibilna marka - KM (Centralna banka BiH)
"S obzirom na to da su poslovne knjige za 2024. godinu otvorene do početka februara 2025. godine, iznos koji će se uplatiti na račun institucije zadužene za Budžet BiH bit će poznat nakon što bude utvrđen konačan iznos neto dobiti za 2024. godinu", kazali su nam.
Kada je riječ o deviznim rezervama na kraju novembra 2024. godine, one su iznosile 17,2 milijarde KM, što je za 1,52 milijarde KM više nego 2023. godine, dok je neto strana aktiva iznosila 1,34 milijarde KM, što predstavlja povećanje od 456,9 miliona KM u odnosu na prethodnu godinu.
Tokom 2024. značajno je povećan koeficijent pokrića valutnog odbora koji na dan 30. novembra 2024. godine iznosi 108,47 posto, uz procjenu da će do kraja godine iznositi više od 109 posto.
To znači da Centralna banka raspolaže sa više od devet posto neto deviznih rezervi za apsorpciju kamatnog i kreditnog rizika, što dodatno potvrđuje stabilnost valutnog odbora.
U toku godine i rezerve monetarnog zlata su povećane na najviši nivo od osnivanja Centralne banke Bosne i Hercegovine.
.webp){kind=icon}